Το ρυθμιστικό, κανονιστικό και αδειοδοτικό πλαίσιο δράσης της Ρ.Α.Ε. το 2012-2013

Ο Δρ. Νίκος Βασιλάκος, Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειαςς (ΡΑΕ), μας μιλά για το πλαίσιο δράσης της επόμενης διετίας, όσον αφορά στους τομείς του ηλεκτρισμού και τις προστασίας των καταναλωτών, του φυσικού αερίου και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

“Στην προσπάθεια ανάταξης και ανάπτυξης της οικονομίας της χώρας μας, και ειδικότερα του ενεργειακού της τομέα, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας έχει ένα τριπλό, καίριο ρόλο να διαδραματίσει, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της που αφορούν τον έλεγχο, τη ρύθμιση και την εποπτεία του ενεργειακού τομέα:

• Πρώτον, να διασφαλίσει την ομαλή μετάβαση και την αποδοτική για την εθνική μας οικονομία ένταξη της εγχώριας ενεργειακής αγοράς στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας, η οποία βαίνει, με ολοένα επιταχυνόμενους ρυθμούς, προς μία πρώτη εσωτερική ολοκλήρωση στο χρονικό ορίζοντα του 2014-2015, δηλαδή…αύριο!
• Δεύτερον, να διαμορφώσει συνθήκες υγιούς και ισότιμου ανταγωνισμού στην εγχώρια ενεργειακή αγορά, με στόχο τη βελτίωση συνολικά της αποδοτικότητας και ανταγωνιστικότητας του ενεργειακού τομέα, τη μείωση του κόστους της ενέργειας και την επίτευξη ανταγωνιστικών τιμών και υψηλότερων προτύπων παρεχόμενων υπηρεσιών για το σύνολο των χρηστών.
• Τρίτον, να συμβάλει ουσιαστικά στην αποτελεσματική προστασία των καταναλωτών ενέργειας, και ιδιαίτερα των ευάλωτων καταναλωτών, ιδίως σε σχέση με τις τιμές, τη διαφάνεια των τιμολογίων και των χρεώσεων, τους όρους προμήθειας ενέργειας, την αδιάλειπτη παροχή, την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και την ανεμπόδιστη άσκηση του δικαιώματος επιλογής προμηθευτή.

Στον τριπλό αυτό ρόλο της, η ΡΑΕ έχει ως βασικό εφαλτήριο και κατευθυντήριο οδηγό το νέο νόμο-πλαίσιο για την ενέργεια, το νόμο 4001/2011 που ψηφίστηκε τον Αύγουστο με ευρύτατη πλειοψηφία από την Ελληνική Βουλή, και που ενσωματώνει στην εθνική μας νομοθεσία τις πρόνοιες της Τρίτης Ενεργειακής Δέσμης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ταχύρυθμη υλοποίηση και η αποτελεσματική εφαρμογή των διατάξεων και ρυθμίσεων του Ν.4001/2011 αποτελεί τον υπ’ αριθμόν 1 στόχο δράσης της ΡΑΕ μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα. Αυτό ακούγεται απλό και ευθύγραμμο, αλλά δεν είναι : η πλήρης εφαρμογή του νέου αυτού νόμου απαιτεί την έκδοση 72 πράξεων νομοθετικού και κανονιστικού περιεχομένου (δηλ. δευτερογενούς νομοθεσίας), εκ των οποίων 3 αφορούν Προεδρικά Διατάγματα, 5 αφορούν Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις, 16 αφορούν απλές Υπουργικές Αποφάσεις και 49 αφορούν Αποφάσεις ΡΑΕ.

Ο τεράστιος αυτός όγκος κανονιστικού/ρυθμιστικού έργου, σε συνδυασμό με τον αντίστοιχο όγκο εποπτικού και ελεγκτικού έργου (καταγγελίες, αναφορές, ασφαλιστικά μέτρα, διαιτησίες, ακροάσεις, κ.λπ.), αλλά και με το συνήθη αδειοδοτικό μαραθώνιο των ΑΠΕ, πρόσφατα επαυξημένο με τα 2500 MW υπεράκτιων αιολικών πάρκων που επέστρεψαν αδειοδοτικά στη ΡΑΕ, καθιστά απολύτως αναγκαίο τον καθορισμό σαφών προτεραιοτήτων, μέσα σε ένα ολοκληρωμένο και συγκροτημένο Πρόγραμμα Δράσης της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, διετούς τουλάχιστον χρονικού ορίζοντα (2012-2013).

Το Πρόγραμμα αυτό αναλύεται τομεακά ως εξής:

Α] ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ

Θα υλοποιηθούν από τη ΡΑΕ, μέσα στους αμέσως επόμενους μήνες, οι ακόλουθες ρυθμιστικές και κανονιστικές δράσεις πρώτης προτεραιότητας:

1.  Η πιστοποίηση των Διαχειριστών των Εθνικών Συστημάτων Μεταφοράς, ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου αντίστοιχα, στη βάση του Κειμένου Αρχών & Κατευθυντήριων Οδηγιών (Certification Guidelines) που εγκρίθηκε και δημοσιοποιήθηκε από τη ΡΑΕ στα μέσα Νοεμβρίου 2011. Το αναλυτικό αυτό Κείμενο προδιαγράφει τόσο τις διαδικασίες πιστοποίησης, όσο και τα κριτήρια βάσει των οποίων θα εξεταστεί η ανεξαρτησία και η αμεροληψία των υπό πιστοποίηση Διαχειριστών ως προς την πρόσβαση τρίτων στο Σύστημα.

2.  Η δημοσιοποίηση, στις αρχές Δεκεμβρίου 2011, της συνολικής πρότασης της ΡΑΕ, η οποία περιλαμβάνει Σχέδιο Δράσης και Οδικό Χάρτη, όσον αφορά τη σταδιακή μετάβαση και πλήρη εφαρμογή στη χώρα μας του υποχρεωτικού ενιαίου μοντέλου αγοράς (target model) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο χρονικό ορίζοντα του 2014-2015. Υπενθυμίζεται ότι με το μοντέλο αυτό, το οποίο δεν είναι εν πολλοίς συμβατό με το σημερινό σύστημα του mandatory pool που εφαρμόζεται στη χώρα μας, προωθείται η σύζευξη των αγορών του Κρατών-Μελών (market coupling), και μάλιστα στην πιο προωθημένη μορφή της, τη σύζευξη τιμών (price coupling), με σκοπό την αποδοτικότερη χρήση των διευρωπαϊκών δικτυακών υποδομών. Κάθε Κράτος-Μέλος μπορεί, θεωρητικά, να οργανώσει με το δικό του τρόπο τη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, παράλληλα με τις 4 αγορές του ενιαίου μοντέλου (δηλ. την αγορά επόμενης ημέρας/day-ahead market, την αγορά ενδο-ημερήσιων συναλλαγών με συνεχή διαπραγμάτευση/intraday market, την αγορά εξισορρόπησης ενέργειας/balancing market και την προθεσμιακή αγορά/forward market), αλλά πρακτικά δεν μπορεί παρά να εναρμονιστεί με το target model. Αλλιώς, η εγχώρια αγορά κινδυνεύει να μην επωφεληθεί από την αποτελεσματικότητα της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς και, συνεπώς, να μην είναι ανταγωνιστική σε σχέση με τις αντίστοιχες αγορές των γειτονικών χωρών ή περιφερειών, οι οποίες θα εφαρμόσουν το target model.

Όλα τα παραπάνω σημαίνουν ότι κάθε χώρα πρέπει, ακόμα και με ισχυρά ρυθμιστικά μέτρα, να δημιουργήσει έως το 2015 τις αναγκαίες εκείνες συνθήκες στη χονδρεμπορική, αλλά και στη λιανική, αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, που θα επιτρέψουν την αποτελεσματική εφαρμογή και αποδοτική λειτουργία του νέου ενιαίου μοντέλου. Προς την κατεύθυνση αυτή, η ΡΑΕ θα προχωρήσει μέσα στους επόμενους μήνες στο σχεδιασμό και τη λήψη συγκεκριμένων ρυθμιστικών μέτρων, τα οποία θα έχουν ως κύριο στόχο την εξομάλυνση των συνθηκών, την άρση των στρεβλώσεων και την αύξηση της ρευστότητας στην εγχώρια χονδρεμπορική αγορά, παράλληλα βέβαια με την προετοιμασία για την υϊοθέτηση του target model, μέσω του Σχεδίου Δράσης και του Οδικού Χάρτη που προαναφέρθηκε. Συνοπτικά, τα ρυθμιστικά μέτρα που εξετάζονται ήδη από τη ΡΑΕ για τη μεταβατική περίοδο 2012-2013 περιλαμβάνουν:

• Συνολική αναθεώρηση των μηχανισμών ΑΔΙ και ανάκτησης μεταβλητού κόστους, έτσι ώστε να αρθούν υφιστάμενες στρεβλώσεις τους και να αυξηθεί η αποδοτικότητα και κοστοστρέφειά τους, προς όφελος τελικά των καταναλωτών ενέργειας.
• Κατάρτιση ενός λεπτομερούς Κώδικα Διαχείρισης Υδροηλεκτρικών Σταθμών και Υδάτινων Πόρων, και ιδίως ανάπτυξη συγκεκριμένης μεθοδολογίας για τον υπολογισμό της κατώτερης τιμής προσφοράς ενέργειας που μπορεί να υποβάλει στη χονδρεμπορική αγορά ένας υδροηλεκτρικός σταθμός. Ο υπολογισμός της ελάχιστης αυτής τιμής θα γίνεται με τρόπο ώστε αφ’ ενός να ελαχιστοποιείται η δυνατότητα χειραγώγησης και ανορθολογικού επηρεασμού της Οριακής Τιμής Συστήματος από την υδροηλεκτρική παραγωγή, αφ’ ετέρου να αποκαλύπτεται και να αντανακλάται στην προσφορά αυτή η πραγματική αξία των νερών.
• Σχεδιασμός ενός μηχανισμού σύνδεσης των τιμών χονδρεμπορικής και λιανικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όσον αφορά τα ρυθμιζόμενα τιμολόγια (Τιμολόγια Ρυθμιστικού Ελέγχου), που προσφέρει η ΔΕΗ σε πελάτες μέσης και χαμηλής τάσης, στη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου μέχρι τον Ιούνιο του 2013. Υπενθυμίζεται ότι στα μη ρυθμιζόμενα τιμολόγια, που περιλαμβάνουν σήμερα τα τιμολόγια πελατών υψηλής τάσης της ΔΕΗ, καθώς και τα τιμολόγια πελατών μέσης και χαμηλής τάσης των τρίτων προμηθευτών, δεν υπάρχει ex ante ρυθμιστική παρέμβαση, αφού τα τιμολόγια αυτά καθορίζονται στα πλαίσια του ανταγωνισμού. Η ΡΑΕ ελέγχει ex post στα τιμολόγια αυτά την ύπαρξη τυχόν καταχρηστικών συμπεριφορών (υπερβολικά υψηλών ή χαμηλών χρεώσεων). Όσον αφορά τα τιμολόγια ρυθμιστικού ελέγχου, η σύνδεση τιμών χονδρικής και λιανικής μπορεί να επιτευχθεί μέσω ενός απλού μηχανισμού αυτόματης αναθεώρησης των τιμών, στη βάση αναθεωρούμενων στοιχείων κόστους των ανταγωνιστικών δραστηριοτήτων της ΔΕΗ, απολογιστικών στοιχείων και προβλέψεων για την Οριακή Τιμή του Συστήματος, κόστους επικουρικών υπηρεσιών και ΑΔΙ, κόστους νεοεισερχόμενων παραγωγών, ανταγωνιστικών τιμολογίων τρίτων προμηθευτών, κ.α. Εάν, στο τέλος ενός εξαμήνου, διαπιστωθούν σημαντικές αποκλίσεις (πάνω από ± Χ%) από το μέσο κόστος που έχει χρησιμοποιηθεί για το σκοπό του καθορισμού των τιμολογίων, η ΡΑΕ θα γνωμοδοτεί προς το ΥΠΕΚΑ για την τροποποίηση των τιμολογίων αυτών, η οποία τροποποίηση μπορεί να περιλαμβάνει αύξηση ή μείωσή τους, ανάλογα με τη διαπιστούμενη απόκλιση. Αλλιώς, τα τιμολόγια θα παραμένουν τα ίδια μέχρι το επόμενο βήμα αναθεώρησης, δηλ. το επόμενο εξάμηνο.

3.  Κατάρτιση του Κώδικα Διαχείρισης του Δικτύου Διανομής, όπου εξειδικεύονται οι υποχρεώσεις του Διαχειριστή του Δικτύου, τόσο αναφορικά με την ανάπτυξη και λειτουργία του Δικτύου Διανομής, όσο και για τις παρεχόμενες υπηρεσίες στους καταναλωτές και στους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας.

4.  Σύνδεση της μεθοδολογίας υπολογισμού των ρυθμιζόμενων χρεώσεων του Συστήματος Μεταφοράς και του Δικτύου Διανομής με το επίπεδο ποιότητας λειτουργίας των δικτύων αυτών, καθώς και με παροχή κινήτρων για τη βελτιστοποίηση της χρήσης τόσο των υφιστάμενων υποδομών δικτύων, όσο και για το σχεδιασμό και την υλοποίηση νέων υποδομών, με υψηλό συντελεστή χρησιμοποίησης. Σύγκριση των χρεώσεων αυτών με τις αντίστοιχες χρεώσεις σε άλλες χώρες της Ευρώπης (benchmarking), με σκοπό τη σταδιακή μείωσή τους.

5.  Ολοκλήρωση, μέσα στο Δεκέμβριο του 2011, του νέου Κώδικα Προμήθειας, στον οποίο εξειδικεύονται τα μέτρα προστασίας των καταναλωτών που προβλέπονται στο νέο ενεργειακό νόμο και τίθενται σαφείς και συγκεκριμένες υποχρεώσεις των προμηθευτών ως προς τον τρόπο εξυπηρέτησης και την ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχουν στους τελικούς καταναλωτές ενέργειας. Παράλληλα, ολοκληρώνεται ήδη και ο νέος Κανονισμός Αδειών Προμήθειας και Εμπορίας ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και οι Προδιαγραφές της Διαδικασίας και των Όρων Προμήθειας  ηλεκτρικής ενέργειας από Προμηθευτή Τελευταίου Καταφυγίου και Καθολικής Υπηρεσίας.

6.  Λήψη ρυθμιστικών μέτρων και υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων για την ουσιαστική ενημέρωση των καταναλωτών, όσον αφορά τη δυνατότητά τους να επιλέγουν προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους στην προμήθεια αυτή, τη διαφανή και ευχερή κατανόηση των υπηρεσιών που προμηθεύονται, καθώς και των σχετικών χρεώσεων, αλλά και την προστασία τους από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Προς την κατεύθυνση αυτή, ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στη Συμφωνία-Πλαίσιο που υπογράφηκε τον Οκτώβριο του 2011 μεταξύ του Δήμου Αθηναίων και της ΡΑΕ, για ευρεία και στενή συνεργασία των δύο φορέων στον ενεργειακό τομέα. Η Συμφωνία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το σχεδιασμό και την υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων που αφορούν την ενημέρωση και υποστήριξη των πολιτών της Αθήνας, και ιδιαίτερα των ευάλωτων καταναλωτών, σε θέματα όπως η αποδοτικότερη χρήση και εξοικονόμηση ενέργειας στις κατοικίες τους, οι εφαρμογές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον αστικό ιστό, η υγιεινή και ασφάλεια των ενεργειακών εγκαταστάσεων στα κτίρια, αλλά και οι χρεώσεις και οι τιμές ενέργειας (σύγκριση/βέλτιστες επιλογές, άρση στρεβλώσεων και καταχρηστικών όρων, κ.α.).

7.  Τέλος, μετά την πρόσφατη ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης της ΡΑΕ για τις βασικές αρχές και κατευθύνσεις του Κώδικα Διαχείρισης των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, η Ρυθμιστική Αρχή προχωρά ήδη στην τελική κατάρτιση του Κώδικα αυτού. Με τη θέσπιση του Κώδικα, σε συνδυασμό με τη διαμόρφωση του δευτερογενούς πλαισίου για τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας στα νησιά, βάσει των προβλέψεων του ν. 4001/2011, θα τεθούν πλέον οι κανόνες μιας ειδικά διαμορφωμένης, αλλά απελευθερωμένης αγοράς στα νησιά, που θα επιτρέπει την είσοδο και την ισότιμη μεταχείριση νέων παραγωγών και προμηθευτών και την εν γένει ελεύθερη και ισότιμη πρόσβαση τρίτων. Διασφαλίζοντας, παράλληλα, την ορθολογική ανάπτυξη των ηλεκτρικών συστημάτων, τη συγκράτηση του κόστους ηλεκτροπαραγωγής από συμβατικές μονάδες και τη μεγιστοποίηση της διείσδυσης των ΑΠΕ, και επιτυγχάνοντας έτσι το μέγιστο δυνατό όφελος για τον τελικό καταναλωτή.

Β] ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ

Τα πράγματα είναι σαφώς πιο προχωρημένα και ομαλά εξελισσόμενα στο χώρο του φυσικού αερίου. Καταλύτης αυτής της θετικής μέχρι σήμερα πορείας υπήρξε η ολοκλήρωση, μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2010, με την καθοριστική, κατά γενική ομολογία, συμβολή της ΡΑΕ, του δευτερογενούς νομοθετικού πλαισίου για το αέριο, η οποία επέτρεψε το πραγματικό άνοιγμα της εγχώριας αγοράς φυσικού αερίου και το συνεχώς αυξανόμενο μέχρι σήμερα επίπεδο ανταγωνισμού στην προμήθεια του αερίου.

Μετά την έκδοση από τη ΡΑΕ, το Σεπτέμβριο του 2011, της πρώτης αναθεώρησης του Κώδικα Διαχείρισης του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου, η στόχευση της Ρυθμιστικής Αρχής εστιάζεται πλέον στην κατάρτιση του Κανονισμού Τιμολόγησης Βασικών Δραστηριοτήτων του ΕΣΦΑ, καθώς και των Τιμολογίων Χρήσης του ΕΣΦΑ. Πρέπει να επισημανθεί στο σημείο αυτό ότι η νέα βελτιωμένη πρόταση του Διαχειριστή για τα τιμολόγια αυτά, η οποία τέθηκε πρόσφατα σε δημόσια διαβούλευση στην ιστοσελίδα της ΡΑΕ, μετά από πολύμηνες συζητήσεις και στενή συνεργασία σε όλα τα επίπεδα, μεταξύ της ΡΑΕ και του ΔΕΣΦΑ, απέχει ακόμα σημαντικά από τις θέσεις και προτάσεις της ΡΑΕ. Όχι τόσο στο επίπεδο της μεθοδολογίας, δηλαδή της εφαρμογής του νέου συστήματος Εισόδου-Εξόδου στον υπολογισμό των χρεώσεων, όπου υπάρχει πλέον ικανοποιητική σύγκλιση, μετά και την αποδοχή από το ΔΕΣΦΑ των σχετικών προτάσεων της ΡΑΕ. Αλλά, κυρίως, στις βασικές ποσοτικές υποθέσεις εργασίας, όπως είναι η απόδοση της ρυθμιζόμενης περιουσιακής βάσης (WACC), η περίοδος εξομάλυνσης των τιμολογίων, κ.α., υποθέσεις οι οποίες καθορίζουν τελικά, σε μεγάλο βαθμό, το ύψος των τιμολογίων.

Βασικός στόχος της ΡΑΕ ήταν και παραμένει η σημαντική μείωση, ίσως και κατά 15%, του μέσου τιμολογίου χρήσης του ΕΣΦΑ, το οποίο είναι σήμερα από τα υψηλότερα, αν όχι το υψηλότερο της Ευρώπης (για όλα τα επίπεδα συντελεστών φορτίου), έτσι ώστε το τιμολόγιο αυτό να προσεγγίσει τουλάχιστον τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο, διασφαλίζοντας παράλληλα και τη βιωσιμότητα του ΔΕΣΦΑ. Η μείωση των τιμολογίων χρήσης του ΕΣΦΑ έχει ουσιώδη σημασία στην προσπάθεια για στήριξη των μεγάλων βιομηχανικών καταναλωτών αερίου, και ιδιαίτερα των ηλεκτροπαραγωγών, που αποτελούν και το 65% της συνολικής καταναλωτικής βάσης του αερίου στη χώρα μας.

Πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους τους εμπλεκόμενους ότι η εμμονή σε υψηλά ρυθμιζόμενα τιμολόγια χρήσης του ΕΣΦΑ, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ρυθμιστικά η μεγαλύτερη δυνατή κερδοφορία ενός δημόσιου φορέα κοινής ωφέλειας, σε συνδυασμό και με άλλες, πολύ αρνητικές εξελίξεις στο χώρο του αερίου, όπως είναι η πρόσφατη επιβολή Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια την εγχώρια ηλεκτροπαραγωγή με φυσικό αέριο, αλλά και τους βιομηχανικούς καταναλωτές αερίου, σε κατάρρευση, καθώς και σε μεγάλες αυξήσεις στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος. Συνεπώς, οδηγούν σε κατάρρευση, συνολικά, και την καταναλωτική βάση του αερίου στη χώρα μας, και, τελικά, σε δραστικά μειωμένα έσοδα για τον ίδιο το Διαχειριστή. Να επισημανθεί, βέβαια, και η προφανής σημασία της υϊοθέτησης εύλογων και  ανταγωνιστικών τιμολογίων χρήσης του ΕΣΦΑ για την προώθηση μεγάλων διακρατικών σχεδίων αγωγών διαμετακόμισης αερίου, κρίσιμης γεωπολιτικής σημασίας για τη χώρα μας.

Πέραν των τιμολογίων, η ΡΑΕ έχει ήδη δημοσιοποιήσει τις προτάσεις της σχετικά με τα επόμενα βήματα που πρέπει να γίνουν στην εγχώρια αγορά φυσικού αερίου, και τα οποία επιγραμματικά περιλαμβάνουν: 1) την εισαγωγή του συστήματος Εισόδου-Εξόδου και στον Κώδικα, 2) τη δυνατότητα αντίστροφων ροών, και 3) την ανάπτυξη οργανωμένης δευτερογενούς αγοράς δυναμικότητας, με απώτερο στόχο την ανάπτυξη μιας χονδρεμπορικής αγοράς αερίου στην ευρύτερη περιοχή, με επαρκή διαφάνεια και ρευστότητα. Προς την κατεύθυνση αυτή, επισημαίνεται ιδιαίτερα η δημοσιοποίηση, σε συνεχή πλέον βάση από τον Ιούλιο του 2011, των μεσοσταθμικών τιμών εισαγωγής φυσικού αερίου στην ιστοσελίδα της ΡΑΕ, γεγονός που χαιρετήθηκε από το σύνολο των εγχώριων, αλλά και των μεγάλων ξένων εταιρειών που σχεδιάζουν τη δραστηριοποίησή τους στην εγχώρια αγορά.

Τελειώνοντας σε σχέση με το αέριο, πρέπει να γίνει ιδιαίτερη αναφορά στις δρομολογημένες ενέργειες της ΡΑΕ, ως Αρμόδιας Αρχής για την εφαρμογή του Κανονισμού 994/2010 της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχετικά με τα μέτρα κατοχύρωσης της ασφάλειας εφοδιασμού με αέριο στη χώρα μας. Σύμφωνα με τον Κανονισμό, η ΡΑΕ είναι υπεύθυνη, μεταξύ άλλων, για την εκπόνηση μελέτης εκτίμησης επικινδυνότητας ως προς την ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας με φυσικό αέριο. Η εκτίμηση της επικινδυνότητας στοχεύει στην καταγραφή των περιστάσεων που θα έθεταν σε κίνδυνο την ασφάλεια εφοδιασμού με αέριο, καθώς και της σημασίας τους (πιθανότητα-έκταση), για χρήση στα σχέδια προληπτικής δράσης και έκτακτης ανάγκης που θα εκπονηθούν έως το καλοκαίρι του 2012.

Η ΡΑΕ ολοκληρώνει ήδη τη μελέτη αυτή, τα ενδιάμεσα αποτελέσματα της οποίας παρουσίασε στα τέλη Νοεμβρίου 2011 σε ευρύτατη συνάντηση με εκπροσώπους των βιομηχανικών καταναλωτών αερίου, της ΔΕΗ, των ιδιωτών ηλεκτροπαραγωγών, των Εταιρειών Παροχής Αερίου, κ.α. Οι απόψεις που διατυπώθηκαν από τους συμμετέχοντες στη συνάντηση αυτή θα ληφθούν ολοκληρωμένα υπ’ όψη στην τελική διαμόρφωση της μελέτης, τα συμπεράσματα της οποίας θα δημοσιοποιηθούν άμεσα στο site της ΡΑΕ και θα αποσταλούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Γ]  ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Μετά και την ολοκλήρωση του δευτερογενούς νομοθετικού πλαισίου για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, με την πρόσφατη έκδοση του νέου Κανονισμού Αδειών Παραγωγής ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ, οι βασικές προτεραιότητες της ΡΑΕ στον τομέα των ΑΠΕ συνοψίζονται στα εξής:

• Επικαιροποίηση και εναρμόνιση του Οδηγού Αξιολόγησης αιτήσεων ΑΠΕ, σύμφωνα με το νέο Κανονισμό Αδειών.
• Έλεγχος και παρακολούθηση της αδειοδοτικής διαδικασίας των 2200 αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που έχουν ήδη εκδοθεί (συνολικής ισχύος 22000 MW), με αυστηρή εφαρμογή των νέων νομοθετικών προβλέψεων για την ανάκληση αδειών.
• Συνέχιση, με την ίδια όπως μέχρι σήμερα απόλυτη διαφάνεια και υψηλή αποδοτικότητα, της αξιολόγησης των εκκρεμών αιτήσεων όλων των τεχνολογιών ΑΠΕ, καθώς και ολοκλήρωση της αξιολόγησης των αιτημάτων που αφορούν την εγκατάσταση μεγάλων έργων ΑΠΕ (αιολικών πάρκων) στα νησιά του Αιγαίου, που συνοδεύονται με σχέδιο ιδιωτικής διασύνδεσης των έργων αυτών με το ηπειρωτικό σύστημα.
• Έναρξη της διαδικασίας αξιολόγησης, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, έργων αντλησιοταμίευσης, με την οποία μπορεί να επιτευχθεί η μεγιστοποίηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας. Προετοιμασία, μέχρι το τέλος του 2011, συγκεκριμένων προτάσεων προς την Πολιτεία για τη συμπλήρωση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου.
• Έκδοση απόφασης για το ύψος του Ειδικού Τέλους ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ, σε επίπεδο, κατά το δυνατόν, σημαντικά χαμηλότερο από αυτό που έχει ζητήσει ο Διαχειριστής του Συστήματος. Βασικά κριτήρια στην απόφαση αυτή της ΡΑΕ θα είναι: α) η υϊοθέτηση ρεαλιστικών υποθέσεων εργασίας, όσον αφορά την αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος των ΑΠΕ το 2012, λαμβάνοντας υπόψη τη δυσμενή οικονομική συγκυρία και τις τεράστιες δυσκολίες χρηματοδότησης των έργων, β) ο περιορισμός των οικονομικών επιπτώσεων στους τελικούς καταναλωτές, και γ) η στήριξη της βιωσιμότητας του ΔΕΣΜΗΕ, μέσω της σημαντικής μείωσης του τρέχοντος ελλείμματος του Ειδικού Λογαριασμού μέσα στο 2012 και του μηδενισμού του το 2013, τη χρονιά δηλαδή που θα εφαρμοστεί και η γενικευμένη δημοπράτηση των εθνικών δικαιωμάτων εκπομπών CO₂, η οποία θα αλλάξει ριζικά το ανταγωνιστικό τοπίο στην ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ και από συμβατικές πηγές. Στη δύσκολη αυτή προσπάθεια της ΡΑΕ για τον περιορισμό της αύξησης του Τέλους ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ, καθοριστικό ρόλο θα παίξει η δέσμευση του ΥΠΕΚΑ για την εξασφάλιση σημαντικών πρόσθετων πηγών και πόρων για την ενίσχυση του Ειδικού Λογαριασμού μέσα στο 2012.

Όλα τα παραπάνω συνιστούν το πλαίσιο δράσης και πρωτοβουλιών, μέσα στο οποίο θα κινηθεί η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας τους επόμενους, πολύ κρίσιμους μήνες. Στηριγμένη στο υψηλής ποιότητας και υψηλής τεχνογνωσίας ανθρώπινο δυναμικό της, η ΡΑΕ θα ανταποκριθεί, με τον πιο υπεύθυνο και αποτελεσματικό τρόπο, στο τεράστιο φορτίο ευθύνης και δουλειάς που της ανέθεσε ο νομοθέτης με το νέο ενεργειακό νόμο 4001/2011.”