Ομιλία Υφυπουργού ΠΕΚΑ Γ. Μανιάτη στην ημερίδα του ΥΠΕΚΑ με θέμα “Εθνική πολιτική για την αξιοποίηση των ορυκτών πρώτων υλών”.
Για τον κ. Μανιάτη, το περιβάλλον, η ποιότητα ζωής, η ασφάλεια, η κοινωνική μέριμνα είναι μείζονα πολιτικά ζητήματα που αν συνδυαστούν με την διαρκώς αυξανόμενη και αυτοτροφοδοτούμενη ανάγκη για ενημέρωση, συνειδητοποίηση και κινητοποίηση των πολιτών, απαιτούν μια νέα, καινοτόμο, ανθρωποκεντρική θεώρηση, τη θεώρηση της βιώσιμης τεχνολογίας, της βιώσιμης ανάπτυξης.
Είναι αναγκαίο Περιβάλλον και Ανάπτυξη να συνυπάρξουν αρμονικά. Και οι δύο «πυλώνες» της αειφόρου ανάπτυξης μαζί, εξυπηρετούν τις ανάγκες του τρίτου πυλώνα, της Κοινωνίας. Η χωρίς όρους επιθετική ανάπτυξη, υπερβαίνει τη φέρουσα ικανότητα της φύσης, εξαντλεί τους φυσικούς πόρους και υποβαθμίζει τα περιβαλλοντικά συστήματα, με εξαιρετικά αρνητικές επιπτώσεις στις οικονομικές δραστηριότητες και την κοινωνική συνοχή. Το σύστημα ισορροπεί, με την προϋπόθεση ότι και οι τρεις πυλώνες συνυπάρχουν και συνεργάζονται αρμονικά.
Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ, εδώ και 2.5 περίπου χρόνια, ακολουθεί μια πολιτική σταθερή, διάφανη και συναινετική τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο, η οποία βασίζεται στους ακόλουθους τρεις πυλώνες:
1. Την καταγραφή, αποκάλυψη και ανάδειξη του ορυκτού πλούτου και την ανάθεση της αξιοποίησής του με διαφανείς διεθνείς διαγωνιστικές διαδικασίες, με στόχο τη μεγιστοποίηση των ωφελειών του δημοσίου
2. Τη βιώσιμη αξιοποίηση μέσα από διαδικασίες ορθολογικής εκμετάλλευσης, χωρίς ληστρική παρέμβαση και με προοπτικές μέλλοντος και αειφορίας.
3. Την ύπαρξη σοβαρών αντισταθμιστικών ωφελημάτων για τις τοπικές κοινωνίες, καθώς και την κοινωνικά δίκαιη κατανομή των εθνικών εσόδων.
Έχουμε ήδη υλοποιήσει ένα σύνολο από παρεμβάσεις με στόχο τη στήριξη του κλάδου σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα:
1. Την αναμόρφωση της Μεταλλευτικής νομοθεσίας. Ήδη έχει εκδοθεί ο νέος Κανονισμός Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών, μετά από 27 ολόκληρα χρόνια, ο οποίος αποτελεί ένα από τα πιο σύγχρονα εργαλεία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για την ασφαλή και ορθολογική διενέργεια των σχετικών εργασιών. Επιπλέον, βρίσκεται υπό επεξεργασία το νέο Λατομικό Νομοσχέδιο.
2. Την καταγραφή και αξιολόγηση πάνω από 120 Δημόσιων Μεταλλευτικών Χώρων, με σκοπό την πλήρη αξιοποίησή τους, μέσω ομάδας εργασίας επιστημόνων του ΥΠΕΚΑ και του ΙΓΜΕ, η οποία αναμένεται να ολοκληρώσει το έργο της εντός του 2012. Ήδη, έχουν αξιολογηθεί οι πρώτοι 50 από τους χώρους αυτούς και έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες εκμίσθωσης δημόσιων μεταλλείων με διεθνείς πλειοδοτικούς διαγωνισμούς, για χρυσό, χαλκό, μόλυβδο, ψευδάργυρο, άργυρο, αντιμονίτη, κ.α. Στις 14 Μαρτίου προβλέπεται η κατάθεση δεσμευτικών προσφορών για την περιοχή Βάθης – Γερακαριού του Κιλκίς όπου τα βεβαιωμένα αποθέματα εκτιμώνται σε 1,5 δις ευρώ και τα δυναμικά σε περίπου 7 δις ευρώ. Με απόλυτα καινοτόμο τρόπο αξιολογούμε με συνολική βαρύτητα άνω του 25%, νέα κριτήρια, όπως ο αριθμός των θέσεων πλήρους απασχόλησης, οι δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, οι πρόσθετες περιβαλλοντικές δαπάνες (πέραν όσων προβλέπονται ήδη από την υφιστάμενη εθνική και κοινοτική νομοθεσία), η πρόσληψη εργαζομένων από την τοπική κοινωνία, κ.ά.
Σε λίγους μήνες, με την ολοκλήρωση του έργου της επιτροπής εμπειρογνωμόνων ολοκληρώνουμε το πρώτο ψηφιακό πληροφοριακό σύστημα της χώρας, το πρώτο Ολοκληρωμένο Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών, το «Εθνικό Μεταλλευτικό Κτηματολόγιο», με το σύνολο των πληροφοριών που θα καταχωρισθούν σε μια ενιαία πληροφοριακή βάση, ώστε να αποτελέσει το επίσημο επενδυτικό εργαλείο τόσο της κυβέρνησης όσο και όλων των ενδιαφερομένων στον τομέα των μεταλλευτικών ορυκτών.
3. Την αναγέννηση της γεωθερμίας, της πιο παραμελημένης μορφής πράσινης ενέργειας στη χώρα, η οποία εντάσσεται πλέον δυναμικά στο εθνικό ενεργειακό ισοζύγιο. Προκηρύξαμε και αναθέσαμε 4 διεθνείς πλειοδοτικούς διαγωνισμούς για την εκμετάλλευση γεωθερμικών πεδίων υψηλής θερμοκρασίας σε Έβρο, Νέστο, Χίο, Σαμοθράκη, συνολικού ύψους επενδύσεων 200 εκατ. ευρώ. Έχουμε προκηρύξει και κατακυρώνουμε την επόμενη εβδομάδα, τον 2ο γύρο διεθνών διαγωνισμών για άλλα 4 πεδία υψηλών θερμοκρασιών σε Καβάλα, Σπερχειό, Ικαρία και Σουσάκι.
Το σύνολο των γεωθερμικών πεδίων της χώρας που μπορεί άμεσα να αξιοποιηθεί ξεπερνά ως επενδύσεις τα 400 εκατ. Ευρώ, με δυνατότητα παραγωγής έως 300MW ηλεκτρικής ενέργειας. Ολοκληρώσαμε επιπλέον το σύνολο των απαιτούμενων Υπουργικών Αποφάσεων και Κανονιστικών ρυθμίσεων για τη διανομή της γεωθερμίας χαμηλής θερμοκρασίας για χρήση στον αγροτικό τομέα (θερμοκήπια, ιχθυοκαλλιέργειες, κ.ά.).
4. Έχουμε επαναδραστηριοποιήσει, με τον Ν. 4001/2011, τη διαδικασία καθορισμού λατομικών περιοχών εκμετάλλευσης αδρανών υλικών, με σκοπό την ορθολογική εκμετάλλευση και την οικονομία των ασβεστολιθικών κοιτασμάτων και την ένταξή τους στον χωροταξικό σχεδιασμό της Χώρας.
5. Με πρόσφατη τροπολογία αναπροσαρμόσαμε κατά 50% – 100% τα μισθώματα για την εκμίσθωση δικαιωμάτων μεταλλειοκτησίας καθώς και δικαιωμάτων που απορρέουν από άδειες μεταλλευτικών ερευνών, με παράλληλη κατανομή του 20% των μισθωμάτων προς τις τοπικές κοινωνίες με την μορφή ανταποδοτικών τελών. Σημειώνω επιπλέον ότι για πρώτη φορά και τα ιδιωτικά μεταλλεία θα πληρώσουν και αυτά μισθώματα. Αναφέρομαι στις 187 παραχωρήσεις μεταλλείων που χρησιμοποιούνται για αποθεματικούς λόγους συνολικής έκτασης 1.256.000 στρεμμάτων και άλλες 310 παραχωρήσεις ιδιωτικών μεταλλείων έκτασης 2.100.000 στρ. που χαρακτηρίζονται ως μη αποθεματικές παραχωρήσεις.
6. Τις γνωστές μας πρωτοβουλίες για την αξιοποίηση των εθνικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.
