Οικολογικές χρήσεις του χαλκού

Το πρώτο μέταλλο που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος, εξακολουθεί να βρίσκεται ακόμη και σήμερα σε νέες χρήσεις, μέσα από τις πολλαπλές ιδιότητες του κόκκινου μετάλλου όπως: στυλ, πλαστικότητα, αγωγιμότητα, 100% ανακυκλώσιμος, ακόμη και η αντιμικροβιακή αποτελεσματικότητα του, αποτελούν τη βάση για πολλές καινοτομίες που επηρεάζουν την καθημερινή ζωή. Στα αυτοκίνητα, η δύναμη και η ιδιότητα της ανακύκλωσης του χαλκού τον έχουν καταστήσει το βασικό (αστέρι) υλικό για το τελευταίο πρωτότυπο αυτοκίνητο της Peugeot, το οποίο παρουσιάστηκε φέτος στο Σαλόνι Αυτοκινήτου του Παρισιού. Οι αντιμικροβιακές ιδιότητες, αξιοποιούνται σε αντικείμενα που υπόκεινται σε συχνή καθημερινή χρήση, όπως τα πληκτρολόγια των υπολογιστών, προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος της μόλυνσης. Λόγω της πλαστικότητάς του ο χαλκός μπορεί να έχει ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών: η τελευταία καινοτομία είναι το ύφασμα που κατασκευάστηκε από νήματα χαλκού, που προσφέρεται τόσο στη διακόσμηση όσο και σε βιομηχανικές εφαρμογές. Οικολογικός σχεδιασμός, υγεία, σχεδιασμός και ασφάλεια: η καθημερινή ζωή στον κόσμο του αύριο θα εξαρτάται από το χαλκό!

Ο χαλκός χρησιμοποιείται στον οικολογικό σχεδιασμό
Επιστροφή στα βασικά, για μεγαλύτερες εκπλήξεις δίνοντας τη δυνατότητα στις πρώτες ύλες να αναδειχθούν από μόνες τους: αυτό φαίνεται να είναι το νέο σύνθημα των βιομηχανικών σχεδιαστών. Επηρεασμένοι από την ανάγκη για μια συμφέρουσα οικονομική πρόταση που θα είναι λιγότερο κοστοβόρα από την άποψη, της ενέργειας, του χρόνου και των πρώτων υλών, επενδύουν τα χρήματά τους σε πρώτες ύλες που απαιτούν ελάχιστη επεξεργασία και μπορούν να προσφέρουν άμεσα μια σειρά από εγγενείς ιδιότητες, όπως είναι το ανακυκλωμένο χαρτί, ο άνθρακας … και ο χαλκός!

Οι μοναδικές ιδιότητες που κατέχει ο χαλκός, δικαιολογούν την εξέχουσα θέση που κατέχει σε αυτή τη νέα τάση, όπως φαίνεται και από την επιτυχία του “Onyx”, του πρωτότυπου αυτοκινήτου της Peugeot. Αντίθετα με τα παραδοσιακά σχέδια των αυτοκινήτων, που έδιναν έμφαση στις ολοένα και πιο εξελιγμένες μορφές του αμαξώματος, με το Onyx δίνεται έμφαση στις επαναχρησιμοποιημένες πρώτες ύλες.

Τα φτερά του αυτοκινήτου, επενδυμένα από πολύ εύπλαστα φύλλα χαλκού, δημιουργούν μια εντυπωσιακή αντίθεση με το ματ του άνθρακα. Η δυνατότητα ανακύκλωσης του χαλκού αντανακλάται, επίσης, στην ανακυκλωμένη εφημερίδα που έχει χρησιμοποιηθεί στο πίνακα οργάνων. Τέλος, καμία συντήρηση με βερνίκι, χρώμα ή ειδικό καθαριστικό απαιτείται. Η πατίνα λειτουργεί ως φυσικός προστάτης, προσφέροντας μια εμφάνιση που αλλάζει με την πάροδο του χρόνου.

Ενισχυτικό της τάσης αυτής, είναι ένα ακόμη παράδειγμα η βράβευση του νεαρού Γερμανού σχεδιαστή, Sebastien Goldschmidtboeing στα βραβεία των Interior Innovation Award 2012, για το έργο η “Λάμπα Χαλκού”. Η μινιμαλιστική σχεδίαση βασίζεται σαφώς σε μια “less is more” έννοια. Ο χαλκός, επιλέχθηκε τόσο για την ηλεκτρική αγωγιμότητα και την φωτεινότητά του – ιδανικός για την αντανάκλαση του φωτός – λειτουργεί ως διακόπτης (ένα μακρύ στέλεχος επιτρέπει την ένταση του φωτός να προσαρμόζεται), όσο και για το στήριγμά του και τη σκιά που δημιουργείται.

Αντικείμενα χαλκού που εξαλείφουν βακτηρίδια
Πολυάριθμες επιστημονικές μελέτες και πειράματα, έχουν αποδείξει την αποτελεσματικότητά του χαλκού κατά των βακτηρίων σε ένα νοσοκομειακό περιβάλλον. Ένα περιβάλλον εφοδιασμένο με επιφάνειες χαλκού μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο της σύλληψης μίας λοίμωξης, στο πλαίσιο της υγειονομικής περίθαλψης περισσότερο από 40%. Αυτές οι ανακαλύψεις, μπορούν τώρα να εφαρμοστούν σε αντικείμενα καθημερινής χρήσης. Ο στόχος; Για να εξαλειφθούν οριστικά τα βακτήρια και τα μικρόβια που αποικίζονται σε αντικείμενα που χρησιμοποιούμε σε καθημερινή βάση, για την πρόληψη των λοιμώξεων, όπως η γρίπη ή η γαστρεντερίτιδα.

Σε αυτόν τον τομέα, τα αντικείμενα, όπως το ταπεινό πληκτρολόγιο του υπολογιστή, είναι από τις κυρίες πηγές μόλυνσης. Σύμφωνα με μια μελέτη που διεξήχθη από περιοδικό υπολογιστών, ένα πληκτρολόγιο μπορεί να περιέχει 150 φορές περισσότερα βακτήρια από το όριο που συνιστάται από τις Βρετανικές Αρχές Υγείας. Χάρη στις αντιμικροβιακές ιδιότητες του κόκκινου μετάλλου, ένα πληκτρολόγιο από χαλκό, παρέχει σε κάποιο βαθμό «αυτο – απολύμανση» και μόνιμη εξάλειψη των βακτηρίων. Σε ποσοστό από 90% μέχρι και 100% των βακτηρίων που υπάρχουν σε μία επιφάνεια χαλκού, έχουν εξαλειφθεί σε λίγα λεπτά.

Ο χαλκός, θα μπορούσε σύντομα να χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή και άλλων αντικειμένων, τα οποία είναι ιδιαίτερα επιρρεπή σε βακτηριακή μόλυνση. Για παράδειγμα, μια μελέτη που διεξήχθη στις Ηνωμένες Πολιτείες έδειξε ότι τα καρότσια των σούπερ μάρκετ, είναι πραγματικός λόγος αναπαραγωγής βακτηριδίων: ίχνη κοπράνων από βακτήρια μπορούν να βρεθούν στο 72% στις λαβές των τρόλεϊ. Τα κινητά τηλέφωνα επηρεάζονται επίσης: σύμφωνα με μια μελέτη που διεξήχθη στο Ηνωμένο Βασίλειο, το 92% των κινητών τηλεφώνων μεταφέρουν βακτήρια, εκ των οποίων το 16% μεταφέρουν το βακτήριο Escherichia coli, το οποία είναι συχνά υπεύθυνο για στομαχικές παθήσεις. Αυτό προσφέρει ακόμα περισσότερες δυνατότητες για μελλοντικές χρήσεις του χαλκού!

Όταν ο χαλκός γίνεται πανί …
Φανταστείτε ρούχα κατασκευασμένα από χαλκό ! Ο μετασχηματισμός μετάλλων σε ύφασμα θα ήταν το όνειρο κάθε πραγματικού αλχημιστή ! Λόγω της πλαστικότητα του, ο χαλκός έχει το πλεονέκτημα να είναι ο ιδανικός για τη διαδικασία της ύφανσης. Μία από τις πρώτες σχεδιάστριες που θέλησε να επωφεληθεί από την ευκαιρία αυτή ήταν η Γαλλίδα Sophie Mallebranche, η οποία ειδικεύεται στη δημιουργία χαλκοφόρων μεταλλικών υφασμάτων : “Με το χαλκό και τις 900 αποχρώσεις του, έχουμε τη δυνατότητα να αποδώσουμε την πλήρη έκφραση των χρωματικών πεδίων.”

Εκτός από τη διακοσμητική πλευρά του, το ύφασμα από χαλκό, είναι επίσης περιζήτητο για την ικανότητά του να μπλοκάρει την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία. Ένα σύνθετο ύφασμα από χαλκό και ασήμι δημιουργεί ένα εφέ τύπου κλωβού Faraday, πολύ ελκυστικό στους ενδιαφερόμενους για τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία (EMF). Το ύφασμα χαλκού, μπορεί να μειώσει την έκθεση σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, τόσο στο σπίτι, με τη μορφή των κουρτινών όσο και στο χώρο εργασίας.

Η εταιρεία TADL έχει, για παράδειγμα, δημιουργήσει ένα αντι-ηλεκτρομαγνητικό κοστούμι, το οποίο παρέχει προστασία για τους εργαζόμενους της, οι οποίοι είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία: οδηγοί του μετρό, το προσωπικό του νοσοκομείου και των εργαζομένων του, ακόμη αυτών που ασχολούνται με ηλεκτρική ενέργεια. Το ύφασμα από χαλκό έχει επίσης ενδιαφέρον και για άλλες βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας: στον τομέα των αερομεταφορών, θα μπορούσε να αντικαταστήσει ορισμένα καλώδια λόγω της ελαφρότητας του και της μεγαλύτερης αγωγιμότητας του. Με όλες αυτές τις χρήσεις, οι προοπτικές για το μέλλον του χαλκού φαίνονται λαμπρές!