Ως «τοξικές βόμβες» χαρακτηρίζονται τα πετρελαιοκίνητα Ι.Χ. που κυκλοφορούν σε Αττική και Θεσσαλονίκη, λόγω της εκτεταμένης νοθείας που γίνεται με πετρέλαιο θέρμανσης ή ναυτιλίας, που περιέχουν αυξημένα ποσοστά σε θείο.
Σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ της «Εφημερίδας των Συντακτών» η προειδοποίηση γίνεται από τη μη κερδοσκοπική πρωτοβουλία Ecocity, σε επιστολή της στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος, με αφορμή την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας.
Η πρωτοβουλία υπενθυμίζει ότι η ελεύθερη κυκλοφορία των πετρελαιοκίνητων Ι.Χ. στις δύο αυτές περιοχές είχε επιτραπεί το φθινόπωρο του 2012, με μοναδικό κριτήριο ότι τα οχήματα νέας τεχνολογίας (Euro 5 και 6) έχουν όντως μειωμένες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Τονίζει όμως ότι δεν είχαν ληφθεί υπόψη οι αυξημένες συγκεντρώσεις οξειδίων του αζώτου και κυρίως αιωρούμενων σωματιδίων, που αποτελούν τους πιο απειλητικούς ρύπους για μεγαλουπόλεις του ευρωπαϊκού Νότου και παρουσιάζουν υψηλές τιμές στα πολεοδομικά συγκροτήματα Αθήνας και Θεσσαλονίκης, ενώ θεωρεί ότι «η ελεύθερη κίνηση των πετρελαιοκίνητων ήταν αποτέλεσμα της σταθερής πίεσης προς τις προηγούμενες κυβερνήσεις από εισαγωγείς νέων και μεταχειρισμένων επιβατικών οχημάτων».
Αναφέρει επίσης ότι τα τελευταία πέντε χρόνια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εκφράσει ανησυχίες για τις υψηλές εκπομπές των δύο αυτών ρύπων από τα πετρελαιοκίνητα και ασκεί πιέσεις προς την Ενωση Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA), ώστε να πραγματοποιούνται έλεγχοι σε πραγματικές συνθήκες.
Ενημερώνει, δε, ότι ήδη στο Παρίσι και σε άλλες, μεσαίου μεγέθους ευρωπαϊκές πόλεις, οι δημοτικές αρχές έχουν απαγορεύσει την είσοδο πετρελαιοκίνητων Ι.Χ. στο κέντρο.
Στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη η εικόνα είναι ακόμη πιο δύσκολη, καθώς το 70% των συνολικών εκπομπών σε αιωρούμενα σωματίδια προέρχεται από τα πετρελαιοκίνητα οχήματα όλων των κατηγοριών (ταξί, λεωφορεία, φορτηγά, Ι.Χ.). Μάλιστα στα σωματίδια με μικρή διάμετρο (ΡΜ 2,5), που είναι ευκολότερα εισπνεύσιμα από τον ανθρώπινο οργανισμό, το ποσοστό φτάνει το 90%.
Το πρόβλημα επιδεινώνεται από την εκτεταμένη νοθεία στο πετρέλαιο κίνησης από καύσιμα που έχουν χαμηλότερη τιμή λόγω της φορολογικής πολιτικής, αλλά έχουν υποστεί μικρότερη επεξεργασία αποθείωσης και είναι αποδεδειγμένο ότι η υψηλή περιεκτικότητα του καύσιμου σε θείο πολλαπλασιάζει την «παραγωγή» δευτερογενών ρύπων.
Με αυτά τα δεδομένα, το Ecocity καλεί το υπουργείο Περιβάλλοντος να θεσπίσει αντικίνητρα για τη χρήση πετρελαιοκίνητων Ι.Χ., καταργώντας το μέτρο που απαλλάσσει τη συγκεκριμένη κατηγορία οχημάτων από την πληρωμή τελών κυκλοφορίας. Ζητά να συνοδεύεται από κίνητρα για τη χρήση φυσικού αερίου στην κίνηση, που έχει χαμηλές εκπομπές ρύπων.
Έμφαση δίνει στον έλεγχο των λαθραίων καυσίμων, με μέτρα άμεσης απόδοσης, όπως η δημιουργία ηλεκτρονικού μητρώου δεξαμενών καυσίμων και η τοποθέτηση αυτόματων συστημάτων εντοπισμού της διαδρομής των βυτιοφόρων.
Θέτει στη διάθεση των συναρμόδιων υπουργείων το επιστημονικό δυναμικό του για να γίνουν μετρήσεις εκπομπών ρύπων σε πραγματικές συνθήκες, μέτρο που μπορεί να εφαρμοστεί εντός του μηνός σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη