Τι σημαίνει η επιδότηση καυσίμων στα νησιά που εξήγγειλε ο Α. Τσίπρας;

Την επιδότηση καυσίμων σε μικρά και απομονωμένα νησιά από την 1η Ιανουαρίου του 2019 σε όλα τα νησιά , εξήγγειλε, από την Κάλυμνο, ο Αλέξης Τσίπρας.

Της Φαίδρας Μαυρογιώργη (faidra@energyin.gr)

Aπό 1/1/2019, θα εφαρμοστεί πιλοτικά η επιδότηση καυσίμων σε μικρά και απομονωμένα νησιά, όπως εξήγγειλε ο πρωθυπουργός και το μέτρο αυτό θα επιδοτείται αποκλειστικά από εθνικούς πόρους του ΠΔΕ, ύψους 570 εκατ. ως και το 2021.

Το μέτρο αφορά την επιδότηση του κόστους μεταφοράς των καυσίμων στα νησιά, με κύρια χαρακτηριστικά τη διαβάθμιση του νησιού. Αυτό σημαίνει ότι η τιμή καυσίμων στα νησιά, που συνήθως είναι ακριβότερη από 10 λεπτά απ΄ότι πωλείται στην ηπειρωτική Ελλάδα, θα μειωθεί.

Γιατί όμως η τιμή καυσίμου είναι ακριβότερη στα νησιά;

Η τιμή της βενζίνης και του πετρελαίου στα νησιά, παρατηρείται ότι είναι ακριβότερη ξεπερνώντας πολλές φορές και τα 10 λεπτά σε σχέση με τη μέση τιμή στην Αθήνα.

Σύμφωνα με τον ΣΕΕΠΕ, αυτό συμβαίνει γιατί το μέσο περιθώριο των αστικών κέντρων είναι κατά πολύ μειωμένο σε σχέση με το αντίστοιχο περιθώριο των νησιών, διότι τα περιθώρια στα αστικά κέντρα συνήθως «επιδοτούνται» από την αυξανόμενη παραβατικότητα.

Αναλυτικά οι λόγοι:

1. Ο εφοδιασμός των νησιών μέσω σύγχρονων πλοίων, που διασφαλίζουν τις υψηλότερες ευρωπαϊκές προδιαγραφές ασφαλούς παράδοσης, είχε σαν αποτέλεσμα την αύξηση του σχετικού κόστους.

2. Τα νησιά, λόγω της γεωγραφικής ιδιαιτερότητάς τους, παρουσιάζουν ειδικές συνθήκες εφοδιασμού. Προκειμένου να αντιμετωπισθούν απρόβλεπτες μεταβολές του καιρού και να εξασφαλισθεί ο ομαλός εφοδιασμός, απαιτούνται μεγαλύτερες επενδύσεις δεξαμενοπλοίων και μεγαλύτερο κεφάλαιο κίνησης σε σχέση με τα ηπειρωτικά πρατήρια, τα οποία είναι προσβάσιμα ανά πάσα στιγμή.

3. Ο εφοδιασμός των νησιών γίνεται με τους εξής τρόπους:
• Σύγχρονα Δεξαμενόπλοια RoRo που τηρούν τις υψηλότερες ευρωπαϊκές προδιαγραφές (διπύθμενα, κλπ.) αλλά έχουν υψηλότερο κόστος.
• Απλά δεξαμενόπλοια.
• Μεταφορά βυτιοφόρων με δρομολόγια ferry boat (Φ/Γ – Ο/Γ) μεταφοράς επικίνδυνων φορτίων.

4. Το κόστος μεταφοράς προς τα νησιά, το οποίο είναι ιδιαίτερα αυξημένο σε σχέση με το κόστος στις χερσαίες περιοχές, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σε κάθε υπολογισμό, κάτι το οποίο δεν γίνεται πάντα.

5. Το κόστος διαφοροποιείται ανάλογα με:
• Τη συχνότητα των δρομολογίων.
• Την πληρότητα των Δεξαμενόπλοιων.
• Τις καιρικές συνθήκες.
• Την εποχικότητα.
• Τον εξοπλισμό και τη χωρητικότητα των Δεξαμενόπλοιων.

6. Επισημαίνεται ότι, ειδικά εξαιτίας της τροφοδοσίας ανά 10-15 ημέρες, οι πρατηριούχοι των νησιών θα πρέπει να έχουν λάβει τέτοια πρόνοια τιμολογιακής πολιτικής, ώστε να απορροφήσουν τις τυχόν διαφοροποιήσεις των τιμών του 15ήμερου και να μην κινδυνεύουν να πουλήσουν με ζημία, καθώς και το αυξημένο χρηματοοικονομικό κόστος αποθέματος (10 – 15 ημερών) σε σχέση με αυτό των ηπειρωτικών πρατηρίων (1 – 2 ημερών).

7. Τονίζονται επίσης τα εξής:
• Η πρόσφατη αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά και
• Το γεγονός ότι ο ΕΦΚ, ο ΦΠΑ και οι λοιπές επιβαρύνσεις προκαταβάλλονται από τις Εταιρίες Εμπορίας στο Δημόσιο (με μεγάλη χρηματοοικονομική επιβάρυνση).

8. Η προσέγγιση των δεξαμενοπλοίων στα λιμάνια των νησιών είναι προβληματική, λόγω του μεγάλου όγκου προσέγγισης τουριστικών και επιβατικών πλοίων που παρατηρείται στα νησιά κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η εκφόρτωση καυσίμων να γίνεται είτε αργά τη νύχτα είτε τα ξημερώματα. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τις «ιδιαίτερες» συνθήκες που δημιουργούνται στους οδηγούς βυτιοφόρων, συντελούν ώστε οι μισθοί των οδηγών αυτών να είναι τουλάχιστον διπλάσιοι των κανονικών. Αυτό, σε συνδυασμό με τη συχνά μη πλήρη εκμετάλλευση των βυτιοφόρων που βρίσκονται πάνω στα δεξαμενόπλοια, έχει σαν αποτέλεσμα να επιβαρύνεται σημαντικά το κόστος μεταφοράς.

9. Η μέση ετήσια κατανάλωση των πρατηρίων στα μικρά και μεσαία νησιά υπολείπεται σημαντικά των αντίστοιχων ηπειρωτικών, με αποτέλεσμα η επένδυση που απαιτεί ένα πρατήριο (πάγια, εργασίες, συντήρηση, εμπορευματική πίστωση, ημέρες πίστωσης) να είναι – ανά λίτρο – πολύ υψηλότερη. Αυτονόητο είναι ότι η παροχή όλων των υπηρεσιών που σχετίζονται με τις παραπάνω επενδύσεις, καθώς και η ετήσια συντήρησή τους λόγω απόστασης, κοστίζουν πολύ ακριβότερα από τις αντίστοιχες υπηρεσίες σε πρατήρια στεριάς.

10. Οι δεινές συνθήκες ύφεσης που επικρατούν στην Ελλάδα έχουν ιδιαίτερη επίπτωση και στα πρατήρια των νησιών, όπου λόγω της κλειστής και μικρής κοινωνίας στην οποία λειτουργούν, εξυπηρετούν υποχρεωτικά και Κρατικές Υπηρεσίες και Οργανισμούς. Οι καταναλώσεις αυτές – ιδιαίτερα κατά την περίοδο θέρμανσης – είναι σημαντικά μεγάλες, δυστυχώς όμως στην εξόφληση τους παρατηρούνται καθυστερήσεις που φθάνουν τους 10-12 μήνες. Αυτό δημιουργεί, πέραν ενός διαρκώς αυξανόμενου κινδύνου επισφάλειας, ένα υπέρογκο χρηματοοικονομικό κόστος, με αποτέλεσμα το κόστος αυτό να μετακυλίεται στις Εταιρίες Εμπορίας.

11. Μια τελευταία παρατήρηση, η σύγκριση των τιμών στα νησιά γίνεται πάντοτε με την αγορά της Αθήνας. Η αγορά στα νησιά είναι πιο υγιής λόγω ανυπαρξίας στην ουσία λαθρεμπορίου και παραβατικών συμπεριφορών εκ μέρους των πρατηριούχων, όσον αφορά το μέρος των μειωμένων ποσοτήτων και της νοθευμένης ποιότητας στον τελικό καταναλωτή. Αντίθετα, σύμφωνα και με τα στοιχεία των ερευνών του ΕΜΠ, τα φαινόμενα λαθρεμπορίου και παραβατικότητας παρατηρούνται στα μεγάλα αστικά κέντρα της Ηπειρωτικής Ελλάδας, εξαιτίας της εύκολης πρόσβασης των πρατηρίων σε πηγές που ευνοούν την παραβατικότητα αυτή.