Ενεργειακά: Τι συζητήθηκε στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών
Οι εξελίξεις στον τομέα της ενέργειας και οι προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η Ελλάδα βρέθηκαν στο επίκεντρο του 4ο Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.
Της Φαίδρας Μαυρογιώργη (faidra@energyin.gr)
Ολοκληρώθηκε χθες το 4ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, το οποίο πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Α.Ε. του Προέδρου της Δημοκρατίας, Προκοπίου Παυλοπούλου και με την υποστήριξη της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και του Δήμου Δελφών.
Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος δεν θα μπορούσε να λείπει η ενεργειακή ατζέντα από το οικονομικό φόρουμ. Στην ενότητα που αφορούσε τα ενεργειακά ζητήματα μίλησαν ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Γιώργος Σταθάκης, ο πρόεδρος της ΔΕΗ, Μανώλης Παναγιωτάκης, ο πρόεδρος του ΑΔΜΗΕ, Μανούσος Μανουσάκης, ο γενικός διευθυντής της Protergia, Ντίνος Μπενρουμπή, ο διευθύνων σύμβουλος του ΔΕΔΔΗΕ, Στέφανος Οχταποδάς και ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ, Δημήτρης Τζώρτζης.
Μεταξύ άλλων συζητήθηκε η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, ο διαγωνισμός για τους λιγνίτες, η στροφή στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, η ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών, οι δεσμεύσεις της χώρας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, το ζήτημα του ανοίγματος της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και η ανάπτυξη του φυσικού αερίου.
Δείτε αναλυτικά τις ομιλίες όσων μίλησαν για τα ενεργειακά θέματα:
Γ. Σταθάκης: «Οι τρεις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα στη διαμόρφωση ενός νέου ενεργειακού τοπίου»
Για τις τρεις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα στη διαμόρφωση ενός νέου ενεργειακού τοπίου μίλησε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, μιλώντας στο 4ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών. Στην ενότητα με θέμα «Μετατόπιση δυνάμεων στο περιφερειακό ενεργειακό οικοσύστημα», ο κ. Σταθάκης αναφέρθηκε στην κλιματική αλλαγή, τις μεταρρυθμίσεις και την ενεργειακή ασφάλεια, τονίζοντας ότι αποτελούν το αντικείμενο μιας συνεκτικής εθνικής στρατηγικής με ορίζοντα το 2030.
Περιγράφοντας τους στόχους που σχετίζονται με τις δεσμεύσεις της χώρας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανέφερε ότι το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) στο ενεργειακό μίγμα θα αυξηθεί στο 32% της τελικής κατανάλωσης, ενώ θα πρέπει να εξοικονομηθεί ενέργεια κατά 33% σε σχέση με το 2007. Αυτό πρακτικά σημαίνει, όπως είπε, ότι στο ενεργειακό μίγμα, που διαμορφώνεται σήμερα σε 1/3 ΑΠΕ, 1/3 φυσικό αέριο και 1/3 λιγνίτης, το μερίδιο των ΑΠΕ στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας θα διπλασιαστεί σχεδόν στο 56%, ενώ αυτό της λιγνιτοπαραγωγής θα μειωθεί σταδιακά στο 16%. Επανέλαβε δε ότι η χώρα βρίσκεται πίσω όσον αφορά την εξοικονόμηση ενέργειας, σημειώνοντας ότι θα απαιτηθεί ετήσια εξοικονόμηση της τάξης του 1,5%, με ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα των μεταφορών και της θέρμανσης, προκειμένου να πιαστεί ο στόχος της ενεργειακής αποδοτικότητας.
Για τον δεύτερο μεγάλο στόχο, αναφορικά με τη λειτουργία της αγοράς, ο κ. Σταθάκης αναφέρθηκε στη δέσμη των μεταρρυθμίσεων που έχουν υλοποιηθεί, την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, τον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό με διατήρηση των δικτύων και υποδομών υπό δημόσιο έλεγχο, το Χρηματιστήριο Ενέργειας, τις Ενεργειακές Κοινότητες και τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις, προκειμένου να ενεργοποιηθεί το μοντέλο-στόχος της ΕΕ έως το 2020.
Στο εξίσου σημαντικό ζήτημα της ενεργειακής ασφάλειας, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας υπογράμμισε ότι πρέπει να διαφοροποιήσουμε τις οδεύσεις και μεθόδους μεταφοράς ενέργειας. Στην κατεύθυνση αυτή κινούνται μεγάλα έργα υποδομών, όπως οι σταθμοί LNG στη Ρεβυθούσα και την Αλεξανδρούπολη, οι αγωγοί IGB, TAP και East Med, ενώ έκανε ιδιαίτερη μνεία στο Φόρουμ για το Φυσικό Αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο (East Gas Med Forum). Ο κ. Σταθάκης αναφέρθηκε στην προσπάθεια της Ελλάδας να καταστεί χώρα ανακάλυψης και παραγωγής υδρογονανθρακων, σημειώνοντας ότι έχουν ήδη εγκριθεί πέντε συμβόλαια και άλλα δύο βρίσκονται στο στάδιο της προέγκρισης.
Κλείνοντας ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι αυτές οι προσπάθειες θα ευοδωθούν και εξέφρασε την ελπίδα ότι θα παραμείνουμε όλοι προσηλωμένοι στην ιδέα ικανοποίησης των τριών μεγάλων στόχων, που διασφαλίζουν την ενεργειακή μετάβαση της χώρας και θεμελιώνουν σε υψηλό επίπεδο την περιφερειακή συνεργασία.
E.Παναγιωτάκης: «Δεν άνοιξε η αγορά ηλεκτρισμού στο βαθμό που πρέπει»
«Υπάρχει μια αντικειμενική πραγματικότητα στη χώρα μας -όπως και στη Γαλλία με κρατικό μονοπώλιο στο ρεύμα, το οποίο έμαθε στους πολίτες τον ηλεκτρισμό- δεν άνοιξε η αγορά στο βαθμό που πρέπει» υποστήριξε ο κ. Εμμανουήλ Παναγιωτάκης Πρόεδρος ΔΕΗ (Ελλάδα) απαντώντας στην ερώτηση για το εάν η ΔΕΗ έκανε όλα όσα έπρεπε για το άνοιγμα της αγοράς ενέργειας. Όταν άνοιξε η αγορά υπήρξαν φαινόμενα τραυματικά, με προβληματικές εταιρείες που μπήκαν στην αγορά χρεώνοντας τους καταναλωτές και τη ΔΕΗ με τεράστια ποσά, εξήγησε ο κ. Παναγιωτάκης.
«Η μεγάλη βιομηχανία για παράδειγμα και οι αγρότες δεν θα φύγουν από τη ΔΕΗ όπως φυσικά ούτε οι οφειλέτες που αγγίζουν το 21% των καταναλωτών της εταιρείας» περιέγραψε ο κ. Παναγιωτάκης. Κατά συνέπεια, εξήγησε, ότι το κομμάτι που μπορεί να απελευθερωθεί είναι κάτω του 50% της αγοράς. «Η ευθύνη δεν είναι της ΔΕΗ γι αυτή την κατάσταση» υποστήριξε, σημειώνοντας «Ότι η εταιρεία έχει διοικηθεί στο παρελθόν και από ανθρώπους προσανατολισμένους στις ανοιχτές και ελεύθερες οικονομίες. Στην πραγματικότητα όμως, το μόνο που συμβαίνει είναι ότι οι πολιτικοί περνούν πολιτικές μέσω της ΔΕΗ, μια συνθήκη που δεν επιτρέπει το πλήρες άνοιγμα της αγοράς» επέμεινε.
Αναφερόμενος στην παροχή έκπτωσης συνέπειας 15%, ο ίδιος εξήγησε ότι δεν έγινε προκειμένου να κλείσει η αγορά και δεν αποτέλεσε μέτρο αθέμιτου ανταγωνισμού. Αντιθέτως, υποστήριξε ότι έγινε για εισπρακτικούς λόγους συμβάλλοντας στην ανακοπή της αυξητικής τάσης των κακοπληρωτών. «Το ότι κάθε μείωση δυσκολεύει κάποιον νέο παίκτη να μπει δεν είναι δικό μας πρόβλημα» δήλωσε.
Εξέφρασε την επιθυμία η ΔΕΗ να συζητήσει με τους εναλλακτικούς παρόχους το μερίδιο πελατών που μπορεί να εκχωρήσει η εταιρεία. «Έχοντας βάλει πίσω μας τα θέματα της δημοσιονομικής προσαρμογής που επηρέαζαν και τις αποφάσεις σχετικά με τη ΔΕΗ μπορούμε να συζητήσουμε με τους εναλλακτικούς παρόχους σε μια νέα βάση» υποστήριξε.
Δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στο ρόλο της ΡΑΕ ως προς το ζήτημα του ανοίγματος της αγοράς και για τον τρόπο που μπορούν όλα τα εμπλεκόμενα μέλη να συμβάλλουν σε αυτή την κατεύθυνση. «Έχω ήδη πει από το 2016 ότι δεν μας συμφέρει να έχουμε το 80%της λιανικής διότι έχουμε το 50% της παραγωγής με αποτέλεσμα να πρέπει να αγοράζουμε το υπόλοιπο 30%» εξήγησε.
Αναφορικά με τον διαγωνισμό για τις λιγνιτικές μονάδες που κηρύχθηκε άγονος, σχολίασε ότι οι προσφορές «ήταν μη προσφορές διότι δεν υπήρξε ανταγωνισμός», γεγονός το οποίο όπως δήλωσε κοινοποίησε και στην Κομισιόν. Εκτίμησε μάλιστα ότι θα κατατεθούν νέες, βελτιωμένες προσφορές διότι υποστήριξε ότι οι μονάδες είναι κερδοφόρες.
Παράλληλα σημείωσε, «Δεν σταματάμε να εκσυγχρονίζουμε τις υπόλοιπες μονάδες μας απλώς εκείνο που θα βοηθήσει να μειωθεί το κόστος είναι μια γενναία αναδιάρθρωση ανθρώπινου δυναμικού». «Πρέπει να εξασφαλιστεί η ομαλή ροή του δυναμικού με προσλήψεις και ταυτόχρονες αποχωρήσεις» συμπλήρωσε. «Επισημαίνω, δεν κινδυνεύει η ΔΕΗ, είναι πολύ ισχυρή σε αντίθεση με αυτά που λέγονται» δήλωσε.
Η δυναμική της αγοράς ηλεκτρισμού
«Ο ρόλος που παίζει ο ΑΔΜΗΕ στην ανάπτυξη της αγοράς ηλεκτρισμού είναι δομικός ειδικά μετά τον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό, ο οποίος αποτελεί και κομβικό σημείο για το μετασχηματισμό της εταιρείας από μια παλαιάς κοπής ΔΕΚΟ σε μια σύγχρονη επιχείρηση υπό δημόσιο έλεγχο» υποστήριξε ο κ. Μανούσος Μανουσάκης, πρόεδρος και CEO του ΑΔΜΗΕ που εξήγησε ότι μπορεί να επιταχύνει σημαντικά την υλοποίηση έργων, συνεισφέροντας πολύ θετικά στην αγορά ηλεκτρισμού. Ο ΑΔΜΗΕ θέλει να είναι πρωταγωνιστής και στη διαδικασία αύξησης των ΑΠΕ στη χώρα, ενώ παραθέτοντας τα οικονομικά αποτελέσματα του 2018 σημείωσε ότι παρατηρήθηκε αύξηση της κερδοφορίας και αύξηση των δαπανών για επενδύσεις. «Εργαζόμαστε για την επιτάχυνση των έργων που θα οδηγήσουν στην αλλαγή του ενεργειακού μίγματος που αποτελεί στόχο έως το 2030» εξήγησε.
«Εργαζόμαστε για την απεξάρτηση των νησιών από ρυπογόνες πετρελαϊκές μονάδες, ενώ η σύνδεση της Πελοποννήσου είναι ήδη συμβασιοποιημένη» δήλωσε και συμπλήρωσε ότι είναι ένα έργο το οποίο όταν ολοκληρωθεί θα αποτελεί τη μεγαλύτερη διασύνδεση εναλλασσόμενου ρεύματος στον κόσμο.
Τη μεγαλύτερη πρόκληση αποτελεί η διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική που θα είναι ένα συγκλονιστικά μεγάλο έργο όπως εξήγησε. «Θα διασφαλίσει τη σταθερή ηλεκτροδότηση, με μειωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, που θα έχει ολοκληρωθεί το 2022 και θα μετατρέψει την Κρήτη σε ενεργειακό κόμβο της Νοτιοανατολικής Μεσογείου» δήλωσε προσθέτοντας ότι πρόκειται για ένα έργο προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ.
«Η υποχρέωση η δικιά μας σε αντίθεση με άλλες επιχειρήσεις δεν είναι η κερδοφορία, αλλά η παραγωγικότητα και η αποτελεσματικότητα» εξήγησε ο κ. Στέφανος Οχταποδάς, CEO του ΔΕΕΔΗΕ. Έκανε λόγο για μια εν εξελίξει προσπάθεια που σχετίζεται με τον μετασχηματισμό της εταιρείας, ώστε αυτή να μετατραπεί σε μοντέρνα, τεχνολογικά ανεπτυγμένη δομή.
«Αυτό που προσπαθούμε εμείς είναι να μειώσουμε με τις υπάρχουσες δυνατότητες τις εμπορικές απώλειες» σημείωσε. Στόχος είναι η εταιρεία να καταφέρει να περιορίσει σε χαμηλότερα από τα σημερινά επίπεδα τις διακοπές του δικτύου, εξήγησε. «Η σημασία του ανθρώπινου δυναμικού σε μια τέτοια εταιρεία είναι εξαιρετικά μεγάλη» σημείωσε ο κ. Οχταποδάς. «Το προσωπικό μας είναι κάποιας ηλικίας και θα πρέπει να αντικατασταθεί, αξιοποιούμε την εμπειρία και την μεταλαμπαδεύσουμε στους νέους» σημείωσε συμπληρώνοντας ότι για να γίνει κάτι τέτοιο πρέπει να αλλάξει το νομικό πλαίσιο – απαιτούνται θεσμικές μεταρρυθμίσεις, σημείωσε.
«Ο λιγνίτης δεν βοηθά στη βιωσιμότητα του περιβάλλοντος, οι ΑΠΕ το κάνουν, αλλά εκτιμώ ότι δεν θα τις δούμε σε πολύ μεγάλες εμπορικές εφαρμογές αποθήκευσης πριν το 2035-40» υποστήριξε ο κ. Ντίνος Μπενρουμπής Γενικός Διευθυντής Protergia/Μυτιληναίος. Εξήγησε ότι η αγορά καλείται να κινηθεί στο πλαίσιο της προσβασιμότητας στην ενέργεια (όχι να είναι δωρεάν, αλλά όσο το δυνατόν πιο οικονομική) και το decarbonization, τη μείωση της χρήσης του άνθρακα και την αύξηση των ΑΠΕ. «Στον ενεργειακό εθνικό σχεδιασμό η Ελλάδα έκανε μόνο αυτά που δεν μπορούσε να αποφύγει αλλά ξέχασε δύο πράγματα. Δεν τον πετυχαίνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τεχνικά και ούτε με τον πιο οικονομικό τρόπο» εξήγησε ο κ. Μπενρουμπή. Όπως εξήγησε, στην ουσία έγινε μια προσχηματική προσαρμογή.
«Ο λιγνίτης θα παραμείνει περίπου εκεί που είναι, δεν χρειαζόμαστε πρόσθετες μονάδες φυσικού αερίου και οι ανανεώσιμες πηγές θα βρεθούν εκεί που πρέπει καθώς προβλέπεται τριπλασιασμός τους» σημείωσε.
«Η ΔΕΗ γίνεται συνεχώς πιο ζημιογόνα γιατί λειτουργεί ανορθολογικά με τους πόρους που διαθέτει. Εμφανίζει μια επιμονή χωρίς λόγο στο λιγνίτη, ενώ η ζημιογόνα ΔΕΗ συνεχίζει να παρέχει εκπτώσεις στους καταναλωτές» εξήγησε ο κ. Μπενρουμπής που ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «ο λιγνίτης δεν είναι πια σέξι». «Άκουσα ότι κάναμε εμείς μια προσφορά που δεν ήταν προσφορά. Ήταν η μόνη έντιμη προσφορά στο διαγωνισμό» ανέφερε. Αν δεν λυθεί το πρόβλημα της ΔΕΗ δεν θα εξυγιανθεί η αγορά εξήγησε και θα συνεχίσει να νοσεί και δεν θα πετύχει ποτέ ανταγωνιστικότητα. Τέλος ανέφερε ότι στα τέλη του έτους θα ξεκινήσουν οι εργασίες για τη νέα μονάδα ηλεκτροπαραγωγής φυσικού αερίου στον Άγιο Νικόλαο.
Δ. Τζώρτζης: «Το φυσικό αέριο είναι ένα καύσιμο μετάβασης ωστόσο δεν αποτελεί την απόλυτα καθαρή ενέργεια»
Το φυσικό αέριο είναι ένα καύσιμο μετάβασης, πολύ καθαρότερο από άλλες πηγές ενέργειας, ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί την απόλυτα καθαρή ενέργεια, υποστήριξε ο κ. Δημήτρης Τζώρτζης CEO της ΔΕΠΑ (Ελλάδα). «Ο στόχος του εθνικού σχεδίου είναι ο διπλασιασμός τουλάχιστον της εγκατεστημένης ισχύος» δήλωσε. Αναφερόμενος στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) εξήγησε ότι το πρόβλημα με αυτές είναι ότι δεν μπορείς να κάνεις πρόβλεψη για το μέγεθος της παραγωγής τους. «Πρέπει να υπάρχουν μονάδες εφεδρείας, σημείο στο οποίο αναλαμβάνει έναν κάποιο ρόλο το φυσικό αέριο» σημείωσε και πρόσθεσε ότι ως ΔΕΠΑ είναι προφανές ότι πρεσβεύουμε την άποψη ότι πρέπει να μεταβούμε στην καθαρή ενέργεια. Εξήγησε μάλιστα ότι θα πρέπει να διαθέτουμε έξυπνα δίκτυα, να ξέρουμε πού να αποθηκεύσουμε την πλεονάζουσα ενέργεια. «Είμαστε η τελευταία γενιά που θα καίει θερμίδες, όπως ακριβώς οι πρόγονοί μας τα ξύλα» υποστήριξε και πρόσθεσε πως η επόμενη γενικά ενέργειας είναι το υδρογόνο.
Αναφορικά με το ρόλο της ΔΕΠΑ στη διαδικασία της απελευθέρωσης της ελληνικής αγοράς ενέργειας, ο ίδιος εξήγησε ότι η αγορά είναι πλέον απελευθερωμένη συνολικά και ότι πρέπει να αλλάξει ο τρόπος χρήσης των τριών δεξαμενών (πύλες αερίου) που υπάρχουν στη χώρα (Σιδηρόκαστρο, Κήποι, Ρεβυθούσα). Εκτίμησε ότι ο ανταγωνισμός θα ενισχυθεί σημαντικά από το 2021 και μετά λόγω του αγωγού φυσικού αερίου ενώ θα συμμετέχουμε πλέον και στο ανάλογο χρηματιστήριο της Ιταλίας.
«Χθες το βράδυ κατατέθηκε το νομοσχέδιο για τον διαχωρισμό της ΔΕΠΑ, το οποίο είναι προγραμματισμένο να ψηφιστεί στις 7 Μαρτίου και μας δίνει χρονικό περιθώριο τριών μηνών να ολοκληρώσουμε τον διαχωρισμό της εταιρείας» εξήγησε ο κ. Τζώρτζης. «Θα πρέπει σε αυτό το διάστημα να δημιουργηθούν δύο εταιρείες με τη μία να ασχολείται με το εμπορικό κομμάτι και την άλλη με τις υποδομές» περιέγραψε τονίζοντας ότι τρέχει το σχετικό business planμε μεγάλη ταχύτητα.
Το LNG κυριαρχεί, υποστήριξε καθώς δίνει άλλες δυνατότητες και οι τιμές είναι χαμηλές από το αέριο του αγωγού. «Η στρατηγική μας είναι να διατηρήσουμε τις εταιρείες μας χωρίς να παρακωλύουμε την περιοχή, να προσφέρουμε εναλλακτικά μοντέλα σε περιοχές που δεν έχουν πρόσβαση στον αγωγό φυσικού αερίου και να δουλέψουμε με γνώμονα την επόμενη γενικά καυσίμου που είναι το υδρογόνο», σημείωσε.
