“Εξοικονομώ”: Νέο πρόγραμμα για ευάλωτα νοικοκυριά και ώθηση στην πράσινη μετάβαση

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ετοιμάζει ένα νέο, βελτιωμένο πρόγραμμα «Εξοικονομώ», με στόχο την ένταξη ευάλωτων νοικοκυριών που δεν κατάφεραν να συμμετάσχουν σε προηγούμενες ενεργειακές δράσεις.

Η πρωτοβουλία αυτή αποσκοπεί τόσο στην ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών όσο και στην προώθηση της ενεργειακής αυτονομίας, συμβάλλοντας παράλληλα στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, η νέα φάση του προγράμματος θα περιλαμβάνει μια σειρά από σημαντικές αλλαγές, οι οποίες θα διευρύνουν την πρόσβαση σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Παράλληλα, θα ενισχυθούν οι δράσεις που αφορούν στην εξηλεκτρισμό των κατοικιών, ώστε να μειωθεί η εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και να περιοριστούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.

Η κυβέρνηση επισημαίνει ότι η ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών αποτελεί κρίσιμη παράμετρο για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας και την αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας. Επιπλέον,υπογραμμίζει τη σημασία της πράσινης μετάβασης για την προστασία του περιβάλλοντος και την ανάπτυξη της οικονομίας.

Τι αλλάζει με την πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Προς αυτήν την κατεύθυνση εξάλλου και η πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον σταδιακό τερματισμό των καυστήρων πετρελαίου επιβάλλει αλλαγές σε παλαιές και νέες πολυκατοικίες αλλά ακόμη και στις μονοκατοικίες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιχειρεί να καταστήσει υποχρεωτικό τον εξηλεκτρισμό της θέρμανσης ως το 2029, γεγονός που αναμένεται να επιφέρει γενικότερες αλλαγές στην αγορά.

Σύμφωνα με την εφημερίδα «Real» το αμέσως επόμενο διάστημα πρόκειται να δοθεί το πράσινο φως για την ένταξη τουλάχιστον 5.000 ευάλωτων νοικοκυριών στο νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ», που θα έχει προίκα περίπου 60 εκατ. ευρώ μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Στον τελευταίο κύκλο του «Εξοικονομώ» για ευάλωτα νοικοκυριά το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης διαμορφώθηκε στο 75% εφόσον υπήρξε ιδιοκατοίκηση από το άτομο, που έκανε την αίτηση και στο 65% στην περίπτωση δωρεάν παραχώρησης σε άλλο άτομο ή ενοικίασης.

Όμως, είτε λόγω έλλειψης χρημάτων των ευάλωτων νοικοκυριών είτε λόγω απροθυμίας των τραπεζών για δανεισμό χωρίς κραταιές εγγυήσεις, λίγοι κατάφεραν να ενταχθούν. Όσοι πάντως είχαν υποβάλλει αιτήσεις για τον α’ και τον β’ κύκλο του προγράμματος δεν έχουν δικαίωμα υποβολής στον γ’ κύκλο.

Το άλλο μέτρο στο οποίο στοχεύει η κυβέρνηση, για την βελτίωση των μεγεθών εξηλεκτρισμού είναι η εκτεταμένη χρήση των αντλιών θερμότητας. Το κόστος τους παραμένει υψηλό και η τελική απόδοσή τους εξαρτάται από τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου ή αντίστοιχα του πετρελαίου. Ωστόσο, είναι ένα αποδοτικό ενεργειακό σύστημα που μεταφέρει τη θερμότητα του αέρα του περιβάλλοντος στην οικία μέσω υδραυλικού συστήματος νερού, όπως ενδοδαπέδια θέρμανση και σώματα καλοριφέρ κ.ά.

Εκτιμάται ότι το 17% των κτιρίων κατοικίας στην Ελλάδα θα καλύπτει τις θερμικές του ανάγκες με αντλίες, με το ποσοστό αυτό να φτάνει το 91% μέχρι το 2050. Η Ε.Ε. προωθεί συστηματικά τη μετάβαση προς τις αντλίες θερμότητας, θέτοντας σαφή όρια για το τέλος των καυστήρων πετρελαίου και φυσικού αερίου μέχρι το 2040.

Στο νέο «Εξοικονομώ» που αναμένεται ν΄ανακοινωθεί μέσα στο φθινόπωρο το σημαντικό είναι πως δεν υπάρχουν εισοδηματικά κριτήρια. Θα υπάρξει ωστόσο μοριοδότηση για ευπαθείς ομάδες, όπως ΑμεΑ και πολύτεκνοι (οι τρίτεκνοι αναμένεται να εξισωθούν) ενώ θα φέρει σύστημα με τις βαθμοημέρες που εφαρμόζεται για το επίδομα θέρμανσης. Προκειμένου να υπάρξει μεγαλύτερη συμμετοχή στο πρόγραμμα η κυβέρνηση σχεδιάζει και την εμπλοκή ενεργειακών υπηρεσιών, οι οποίες θα διευκολύνουν τη χρηματοδότηση ώστε οι ιδιοκτήτες, που δυσκολεύονται με τις τράπεζες να μπορούν να αποπληρώσουν σταδιακά το κόστος επένδυσης.