
COP29: Μεγάλα λόγια, μικρές πράξεις
Η μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής μοιάζει να έχει φτάσει σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Ενώ η επιστημονική κοινότητα σφυρίζει καμπανάκι κινδύνου και η κοινή γνώμη ζητάει πιο αποφασιστικές ενέργειες, οι κυβερνήσεις του πλανήτη διστάζουν να υιοθετήσουν δραστικά μέτρα.
Η μείωση των εκπομπών ρύπων αποτελεί πλέον κοινή πεποίθηση ότι είναι ο μόνος δρόμος για να αντιμετωπιστεί η κλιματική κρίση. Ωστόσο, όταν έρχεται η ώρα να μεταφράσουν αυτή την πεποίθηση σε συγκεκριμένες πολιτικές και δεσμεύσεις, οι ηγέτες των ανεπτυγμένων και των αναπτυσσόμενων χωρών φαίνεται να σκοντάφτουν.
Με την COP29, τη Διεθνή Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα, να πλησιάζει με γοργούς ρυθμούς, οι προσπάθειες για την επίτευξη μιας συμφωνίας με φιλόδοξους στόχους εντείνονται. Φέτος, η διάσκεψη θα πραγματοποιηθεί στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, και αναμένεται να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση σε δύο κρίσιμους τομείς: την αποθήκευση ενέργειας και τη μείωση των εκπομπών μεθανίου από απόβλητα.
Παρά τις εκκλήσεις των διεθνών οργανισμών για την εφαρμογή μιας συντονισμένης πολιτικής για τη δραστική μείωση των εκπομπών ρύπων, το Αζερμπαϊτζάν προετοιμάζει μια ατζέντα δράσης με παγκόσμιες πρωτοβουλίες που ναι μεν μπορούν να συμβάλουν στην καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης αλλά δεν εστιάζουν στη ρίζα του προβλήματος. Έχοντας αναλάβει την προεδρία της COP29, το Μπακού ετοιμάζει προτάσεις όπως η εξαπλάσια αύξηση της αποθηκευτικής δυνατότητας των μπαταριών, η επέκταση των δικτύων ηλεκτροδότησης, η μείωση των εκπομπών μεθανίου από τα απόβλητα αλλά και η πρόληψη για το νερό και οι επιπτώσεις του τουρισμού. Όμως, η χρήση των ορυκτών καυσίμων είναι το κυριότερο αίτιο της κλιματικής κρίσης.
Στην ατζέντα της COP29 δεν ενσωματώνονται τα σχέδια για την κατάργηση των ορυκτών καυσίμων στα συστήματα ενέργειας έτσι όπως είχε συμφωνηθεί στην προηγούμενη διάσκεψη που είχε λάβει χώρα στο Ντουμπάι. Μετά από έντονες διαβουλεύσεις και διαφωνίες στην COP28, σχεδόν 200 χώρες συναίνεσαν στην αρχή του τέλους για την εποχή των ορυκτών καυσίμων.
Το Αζερμπαϊτζάν είναι μια από τις ισχυρότερες χώρες στην παραγωγή φυσικού αερίου και πετρελαίου. Καταλαμβάνει την 20η θέση στη λίστα των χωρών με τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου και την 24η θέση στα κράτη με τη μεγαλύτερη παραγωγή μαύρου χρυσού. Ο πρόεδρος της COP29, Μουχτάρ Μπαμπάγιεφ, ήταν επικεφαλής της κρατικής εταιρείας πετρελαίου και φυσικού αερίου Socar πριν γίνει υπουργός Οικολογίας.
Σε επιστολή απέναντι στα κράτη που συμμετέχουν στη σύνοδο, ο Μπαμπάγιεφ αναφέρθηκε στο πρόβλημα της ανεπάρκειας υδάτινων πόρων και την ανάγκη υιοθέτησης στόχων για τη μείωση της παραγωγής μεθανίου ως υποπροϊόν αποβλήτων και παραγωγής τροφίμων. Τα απόβλητα, όμως, είναι το τρίτο ανθρώπινο αίτιο που οδηγεί σε εκπομπές μεθανίου μετά τον κλάδο ενέργειας και τη γεωργία, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Την ίδια ώρα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (ΠΟΕ) τονίζει πως χρειάζεται να υιοθετηθεί μια παγκόσμια στρατηγική για την τιμολόγηση των εκπομπών ρύπων. Μόνον έτσι θα αποφευχθούν «δύσκολες και προβληματικές» διαμάχες σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος που, ενδεχομένως, μπορεί να προκαλέσουν διαταραχές στις εμπορικές σχέσεις μεταξύ κρατών, είπε η Νγκόζι Οκόντζο-Ιουεάλα, επικεφαλής του ΠΟΕ σσε συνέντευξη στους Financial Times.