Ενεργειακή επιτάχυνση με ταχύτητα ρεκόρ: Η Ελλάδα αγκαλιάζει την πράσινη μετάβαση χάρη στο Ταμείο Ανάκαμψης”
Η ελληνική οικονομία πατά το γκάζι στην πράσινη μετάβαση, αξιοποιώντας στο έπακρο τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Με πάνω από 10 δισεκατομμύρια ευρώ να διατίθενται σε επιδοτήσεις και δάνεια, η χώρα μας επιταχύνει την πορεία της προς ένα πιο βιώσιμο ενεργειακό μέλλον.
Τα κεφάλαια αυτά χρηματοδοτούν ένα ευρύ φάσμα έργων, καλύπτοντας όλες τις πτυχές της ενεργειακής μετάβασης. Από την αναβάθμιση των κτιρίων μας και την αύξηση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό μας μίγμα, έως την ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογιών όπως η αποθήκευση ενέργειας και η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα, η Ελλάδα επενδύει στο μέλλον.
Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε πρόσφατα το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αναφορικά με τις εταιρίες -δημοσίου και ιδιωτικού τομέα- στις οποίες διοχετεύτηκαν οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης προκύπτει ότι ο κλάδος ενέργειας είναι εκ των πλέον ωφελημένων, κάτι λογικό εάν ληφθεί υπόψη αφενός ότι η πράσινη μετάβαση αποτελεί τομέα πρώτης προτεραιότητας και σε επίπεδο ΕΕ, αφετέρου ότι οι σχετικές επενδύσεις είναι μεγάλης κλίμακας και υψηλής έντασης κεφαλαίου.
Δεν προξενεί λοιπόν καμία έκπληξη που στην κορυφή τις σχετικής λίστας απαντώνται οι Διαχειριστές των δικτύων ηλεκτρισμού ΔΕΔΔΗΕ (Μέση και Χαμηλή Τάση) και ΑΔΜΗΕ (Υψηλή και Υπερυψηλή), καθώς αμφότεροι υλοποιούν μακρόπνοα επενδυτικά προγράμματα –σωρευτικού ύψους άνω των 8 δισ. ευρώ για τα επόμενα χρόνια-, με έργα που προωθούν την ενεργειακή μετάβαση. Στο πλαίσιο αυτό, από το Ταμείο Ανάκαμψης χρηματοδοτείται σειρά έργων του ΔΕΔΔΗΕ, όπως η αύξηση της ισχύος των υποσταθμών διανομής ηλεκτρικής ενέργειας για να διευκολυνθεί η σύνδεση νέων ΑΠΕ, η αναβάθμιση του δικτύου σε δασικές περιοχές για την αποτροπή πυρκαγιών και η υπογειοποίηση εναερίων γραμμών, με τις δυο τελευταίες δράσεις να προωθούν την ανθεκτικότητα του δικτύου έναντι στα ακραία καιρικά φαινόμενα που προκαλεί η κλιματική αλλαγή. Όσον αφορά στον ΑΔΜΗΕ, από το Ταμείο Ανάκαμψης χρηματοδοτείται η διασύνδεση των Δυτικών Κυκλάδων (Σαντορίνη, Μήλος, Σέριφος, Φολέγανδρος) με το ηπειρωτικό σύστημα, έργο με προϋπολογισμό που αγγίζει το μισό δισ. ευρώ καθώς και η ανακατασκευή του Κέντρου Υπερυψηλής Τάσης (ΚΥΤ) Κουμουνδούρου στον Ασπρόπυργο Αττικής, έργο κομβικό για την αναβάθμιση του Συστήματος Μεταφοράς.
Από το Ταμείο Ανάκαμψης χρηματοδοτούνται και εμβληματικά έργα που αποσκοπούν στην επιτάχυνση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό σύστημα, με δεδομένο τον στόχο του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα για αύξηση του ποσοστού των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή σχεδόν στο 80%. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται το mega φωτοβολταϊκό στο Αμύνταιο ισχύος 450 MW που κατασκευάζει η ΜΕΤΩΝ Ενεργειακή (κοινοπραξία των ΔΕΗ Ανανεώσιμες και της γερμανικής RWE Renewables), το μεγάλο αιολικό πάρκο στο Βέρμιο ισχύος 294 MW που υλοποιεί η «Αιολική Βερμίου» (Aer Soleir, 547 Energy, ENTEKA), την παραγόμενη ενέργεια του οποίου θα αγοράζει η Amazon στο πλαίσιο της επένδυσης του 1 δισ. δολ. που ανακοίνωσε πρόσφατα στον κλάδο ΑΠΕ της Ελλάδας, το mega φωτοβολταϊκό Ενιπέας που κατασκευάζει στην Κεντρική Ελλάδα η βρετανική LightSource BP.
Στο κάδρο αυτό –της διείσδυσης των ΑΠΕ- εντάσσονται και οι δράσεις για την ανάπτυξη της αποθήκευσης ενέργειας που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται το κονδύλι ύψους 286 εκατ. ευρώ για την λειτουργική και επενδυτική ενίσχυση standalone μπαταριών συνολικής ισχύος 900 MW μέσω ειδικού σχήματος κρατικής ενίσχυσης με ανταγωνιστικές διαδικασίες (με τους δυο πρώτους διαγωνισμούς να έχουν ήδη διενεργηθεί και τον τρίτο να επίκειται), καθώς και η χρηματοδοτική στήριξη ύψους 250 εκατ. ευρώ για το εμβληματικό έργο αντλησιοταμίευσης στην Αμφιλοχία που υλοποιεί η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επένδυση αποθήκευσης μεγάλης κλίμακας στην Ελλάδα, ύψους 650 εκατ, ευρώ. Ο σταθμός θα έχει συνολική ισχύ 680 MW και τη δυνατότητα να παράγει περισσότερες από 800 γιγαβατώρες πράσινης ενέργειας κάθε χρόνο. Τα συνολικά οφέλη από την ένταξή του στο ηλεκτρικό σύστημα εκτιμάται ότι θα υπερβούν τα 120 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, με σημαντική ελάφρυνση του κόστους ενέργειας για τους καταναλωτές.
Χρηματοδότηση από το δανειακό σκέλος του Ταμείου Ανάκαμψης έχει λάβει και ο όμιλος Sunlight (οι δραστηριότητες του οποίου συνδέονται στενά με την ενέργεια) για την επέκταση και εκσυγχρονισμό της υφιστάμενης παραγωγικής του δυναμικότητας. Μια από τις πλέον πρόσφατες «προσθήκες» είναι η χρηματοδότηση –με 150 εκατ. ευρώ- από το Ταμείο Ανάκαμψης της Energean για την πρώτη φάση του έργου αποθήκευσης CO2 στον Πρίνο (Prinos Storage) που έλαβε στο τέλος Οκτωβρίου το πράσινο φως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι κονδύλι 150 εκατ. ευρώ από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης (που θα μοιραστούν 15 επιλέξιμες επιχειρήσεις) έχει δεσμευθεί από το «Produc–E Green» που «τρέχει» το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και είναι το πρώτο πρόγραμμα για την οικονομική στήριξη ανάπτυξης παραγωγικής δραστηριότητας σε «πράσινους» τομείς αιχμής. Τέλος, κοντά στη γραμμή αφετηρίας βρίσκεται και το πρόγραμμα του ΥΠΕΝ «Μπαταρίες για επιχειρήσεις» με χρηματοδότηση 160 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανθεκτικότητας, από το οποίο αναμένεται να επωφεληθούν περί τις 400 επιχειρήσεις που θα λάβουν επιχορήγηση είτε για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού με σύστημα αποθήκευσης (μπαταρία) είτε για την προσθήκη μπαταρίας σε ήδη υφιστάμενο φωτοβολταϊκό.