Αιολικά πάρκα στη Σκωτία πληρώνονται για να μη λειτουργούν
Αξιοσημείωτες ποσότητες ενέργειας από αιολικά πάρκα στη Σκωτία χάθηκαν κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, καθώς το ενεργειακό δίκτυο της Βρετανίας αδυνατούσε να αξιοποιήσει ή να μεταφέρει την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια. Σύμφωνα με ανάλυση της εταιρείας Montel, τα αιολικά πάρκα στη βόρεια Σκωτία πληρώθηκαν για να μην παράγουν το 37% της προγραμματισμένης παραγωγής τους – ποσότητα που αντιστοιχεί σε περίπου 4 τεραβατώρες (TWh), ικανές να καλύψουν τις ανάγκες όλων των νοικοκυριών της Σκωτίας για έξι μήνες.
Η ενέργεια αυτή αντιπροσώπευε το 86% του συνόλου των 4,6 TWh που περιορίστηκαν σε όλη τη Βρετανία το ίδιο διάστημα, αριθμός αυξημένος κατά 15% σε σχέση με πέρυσι. Οι αυξανόμενες περικοπές έχουν εγείρει σοβαρές ανησυχίες για την αποτελεσματικότητα του σχεδιασμού του ενεργειακού συστήματος και το οικονομικό τους αντίκτυπο στους καταναλωτές.
Πληρώνουμε για να μη δουλεύουν
Το Εθνικό Γραφείο Διαχείρισης Ενεργειακού Συστήματος (Neso) κατέβαλε σχεδόν 117 εκατομμύρια λίρες σε αιολικά πάρκα στη βόρεια Σκωτία προκειμένου να περιορίσουν την παραγωγή τους – κυρίως για να καλύψει τις επιδοτήσεις που θα είχαν λάβει εάν παρήγαγαν ηλεκτρική ενέργεια. Το κόστος αυτό μεταφέρεται στους λογαριασμούς των καταναλωτών.
«Ο όγκος της περιορισμένης ενέργειας αυξάνεται σταθερά και είναι πιθανό να συνεχίσει να αυξάνεται όσο μεγαλώνει η εγκατεστημένη ισχύς από ανανεώσιμες πηγές», δήλωσε ο Fintan Devenney, ανώτερος αναλυτής της Montel, καλώντας την κυβέρνηση και τον κλάδο να δώσουν άμεσες λύσεις.
Περιορισμένη υποδομή, υπερβολική παραγωγή
Η αύξηση των περικοπών συνδέεται με την ανάπτυξη αιολικών πάρκων σε απομακρυσμένες περιοχές, όπως ο κόλπος Moray Firth στα ανοιχτά της βορειοανατολικής Σκωτίας, όπου η ζήτηση είναι χαμηλή και η υποδομή ανεπαρκής για τη μεταφορά της ενέργειας προς τα νότια. Οι παραγωγοί συμφωνούν να πουλούν την ενέργεια στη χονδρική αγορά, χωρίς πάντα να λαμβάνονται υπόψη οι περιορισμοί του δικτύου, οδηγώντας σε παραγωγή που δεν μπορεί να αξιοποιηθεί.
Το Neso παρεμβαίνει συνεχώς για να διασφαλίσει ότι δεν υπερφορτώνεται το δίκτυο. Συχνά αυτό σημαίνει ότι πληρώνει αιολικά πάρκα για να σταματήσουν την παραγωγή, ενώ την ίδια στιγμή αυξάνει την παραγωγή σε σταθμούς φυσικού αερίου σε άλλες περιοχές της χώρας.
«Η χρόνια υποεπένδυση στο δίκτυο είναι η βασική αιτία του προβλήματος», ανέφερε εκπρόσωπος του κλάδου. Οι προσπάθειες για αναβάθμιση των γραμμών μεταφοράς συναντούν αντιδράσεις από τις τοπικές κοινότητες, που αντιτίθενται στην κατασκευή νέων ενεργειακών υποδομών στην ύπαιθρο, παρά το γεγονός ότι η Σκωτία ήδη παράγει επαρκή ενέργεια για τις δικές της ανάγκες.
Το μέλλον των ανανεώσιμων και το ασταθές παρόν
Η κατάσταση ενδέχεται να επιδεινωθεί, καθώς μετά τη δημοπρασία ScotWind το 2022, προγραμματίζεται η προσθήκη περίπου 30 GW νέας αιολικής ισχύος στα σκωτσέζικα ύδατα. Ωστόσο, αυστηρότεροι όροι στις επιδοτήσεις ίσως ενθαρρύνουν τους παραγωγούς να διακόπτουν εθελοντικά τη λειτουργία τους όταν η προσφορά υπερβαίνει τη ζήτηση.
Το Υπουργείο Ενεργειακής Ασφάλειας και Net Zero διαβεβαιώνει ότι η μετάβαση σε καθαρή, φθηνότερη ενέργεια έως το 2030 παραμένει εφικτή, ακόμα και αν συνυπολογιστούν τα κόστη περιορισμού. Τονίζει επίσης ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η μεγαλύτερη αναβάθμιση του ηλεκτρικού δικτύου της Μεγάλης Βρετανίας των τελευταίων δεκαετιών.
Η Υπουργός Ενέργειας της Σκωτίας, Gillian Martin, σχολίασε: «Το σημερινό ενεργειακό σύστημα του Ηνωμένου Βασιλείου δεν είναι πλέον κατάλληλο. Χρειάζονται σημαντικές επενδύσεις για να επιτευχθεί ένα καθαρό, αξιόπιστο ενεργειακό μέλλον».
