Ιστορική συμφωνία Ελλάδας – Ουκρανίας για την προμήθεια αμερικανικού LNG
Η υπογραφή της Δήλωσης Προθέσεων μεταξύ της ΔΕΠΑ Εμπορίας και της ουκρανικής Naftogaz στην Αθήνα σηματοδοτεί μια ιστορική ενεργειακή εξέλιξη για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η συμφωνία αφορά την προμήθεια αμερικανικού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου κατά την περίοδο Δεκέμβριος 2025 έως Μάρτιος 2026 και προβλέπει τη μεταφορά του μέσω του Κάθετου Διαδρόμου, ο οποίος ενώνει την Ελλάδα με τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία. Η κίνηση αυτή έτυχε θετικής υποδοχής από την πρέσβη των ΗΠΑ Κίμπερλι Γκιλφόιλ, καθώς και από τους πρωθυπουργούς Ελλάδας και Ουκρανίας, Κυριάκο Μητσοτάκη και Βολοντίμιρ Ζελένσκι, οι οποίοι τόνισαν τη στρατηγική σημασία της για την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια και τη διαδικασία διαφοροποίησης από τη ρωσική ενέργεια μακροπρόθεσμα.
Ρόλος της Ελλάδας στον νέο ενεργειακό χάρτη
Η Ελλάδα ενισχύει με σαφή τρόπο τη θέση της ως στρατηγικός ενεργειακός κόμβος. Το αμερικανικό LNG εισάγεται μέσω των ελληνικών υποδομών και διοχετεύεται προς την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, με την Αλεξανδρούπολη να αποτελεί το πεδίο στο οποίο βασίζεται μεγάλο μέρος της επιχειρησιακής υλοποίησης. Η επιλογή της χώρας ως βασική πύλη εισόδου αντανακλά την εμπιστοσύνη των ΗΠΑ στις ελληνικές υποδομές και στη σταθερότητα του ελληνικού πλαισίου. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, υπογράμμισε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούν την Ελλάδα αξιόπιστο σύμμαχο για την τροφοδοσία όλων των χωρών του Κάθετου Διαδρόμου, γεγονός που ενισχύει περαιτέρω τον στρατηγικό χαρακτήρα της συνεργασίας.
Η συμφωνία εδράζεται και στις πρόσφατες εταιρικές εξελίξεις που συνδέουν την αμερικανική Venture Global με την ελληνική ATLANTIC–SEE LNG Trade, κοινοπραξία της ΔΕΠΑ Εμπορίας και του ΑΚΤΩΡΑ. Η ATLANTIC–SEE υπέγραψε Δήλωση Προθέσεων με τη Naftogaz για τη διάθεση αμερικανικών ποσοτήτων LNG, δημιουργώντας ένα σταθερό εμπορικό και επιχειρησιακό πλαίσιο.
Η μεταφορά του LNG θα πραγματοποιηθεί μέσω του Route 1, της διαδρομής που διατίθεται από κοινού από τους Διαχειριστές Συστημάτων Μεταφοράς της Ελλάδας, της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Μολδαβίας και της Ουκρανίας. Ο Κάθετος Διάδρομος αποτελεί πλέον λειτουργική ενεργειακή διασύνδεση ικανή να εξασφαλίσει σταθερές ροές προς την ουκρανική αγορά. Η ενεργοποίησή του προσδίδει βάθος στη συνεργασία των εμπλεκόμενων χωρών, ενισχύοντας την περιφερειακή συνοχή και επιβεβαιώνοντας την επιχειρησιακή ετοιμότητα των υποδομών.
Ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και απεξάρτηση από τη Ρωσία
Για την Ουκρανία, η προμήθεια αμερικανικού LNG μέσω Ελλάδας αποτελεί κρίσιμο βήμα στην προσπάθεια πλήρους απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο. Η διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας της χώρας εξελίσσεται σε κεντρική πολιτική προτεραιότητα, με τη συγκεκριμένη συμφωνία να προσθέτει έναν αξιόπιστο δίαυλο ανεξάρτητο από ρωσικές υποδομές. Παράλληλα, η σταδιακή ενίσχυση του Κάθετου Διαδρόμου δημιουργεί μια σταθερή περιφερειακή αρχιτεκτονική τροφοδοσίας, ενδυναμώνοντας την ανθεκτικότητα της Ευρώπης έναντι ενεργειακών πιέσεων.
Η πρόσβαση της Ουκρανίας σε νέο ενεργειακό όγκο, σε μια περίοδο αυξημένων αναγκών και στρατηγικής αβεβαιότητας, λειτουργεί ως κρίσιμο εργαλείο σταθεροποίησης. Ταυτόχρονα, η Ευρώπη αποκτά μια ακόμη διαδρομή που συμβάλλει στη μείωση της εξάρτησης από τη Ρωσία, με την Ελλάδα να αναλαμβάνει ενεργό ρόλο στη διαχείριση αυτής της μεταβατικής περιόδου.
Η συμφωνία ΔΕΠΑ Εμπορίας – Naftogaz δεν αποτελεί μια τυπική εμπορική εξέλιξη αλλά μια στρατηγική κίνηση που μεταβάλλει ουσιαστικά τον ενεργειακό χάρτη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η Ελλάδα επιβεβαιώνει την ιδιότητά της ως σταθερής πύλης εισόδου για αμερικανικό LNG, ενισχύοντας τον ρόλο της ως ενεργειακού κόμβου και ενδυναμώνοντας τους δεσμούς με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Ουκρανία κερδίζει έναν νέο αξιόπιστο δίαυλο προμήθειας, η Ευρώπη θωρακίζεται ενεργειακά και ο Κάθετος Διάδρομος αποκτά ουσιαστικό περιεχόμενο ως κρίσιμη υποδομή για τη μελλοντική ασφάλεια της περιοχής.
Πηγή εικόνας: X, Ambassador Kimberly Guilfoyle
