Κύμα καύσωνα «λιώνει» την Αρκτική
Την ανιούσα παίρνει η θερμοκρασία στην Αρκτική «καλπάζοντας» έως και 50 βαθμούς πάνω από το φυσιολογικό αυτή την εβδομάδα, δημιουργώντας ένα πρωτοφανές κύμα καύσωνα που θα φέρει την παγωμένη περιοχή κοντά στο σημείο τήξης.
Πρόκειται για τη δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που ο Βόρειος Πόλος σημειώνει ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες γύρω από την περίοδο των Χριστουγέννων. Ωστόσο και το Νοέμβριο, οι θερμοκρασίες στην περιοχή έφτασαν έως και τους 36 βαθμούς πάνω από την κανονική θερμοκρασία.
Οι θερμοκρασίες ρεκόρ στην Αρκτική προστίθενται σε μια σειρά από ανησυχητικούς δείκτες της κλιματικής αλλαγής το 2016. Οι θαλάσσιοι πάγοι των πόλων σημείωσαν χαμηλά επίπεδα ρεκόρ, και κατά τη διάρκεια του καύσωνα του Νοεμβρίου, η περιοχή έχασε σχεδόν 50.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα πάγου μέσα σε μόλις πέντε ημέρες.
Το τωρινό κύμα καύσωνα έχει προκληθεί από διαφορετικούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης μίας καταιγίδας ανατολικά της Γροιλανδίας που τραβά θερμό αέρα στην Αρκτική. Η έλλειψη των θαλάσσιων πάγων, που συνήθως αντισταθμίζουν την υψηλή θερμοκρασία, έχει επιτρέψει τη διέλευση του θερμού αέρα.
Ομάδα ερευνητών της ΜΚΟ Climate Central προειδοποίησε ότι αυτές οι ανωμαλίες μπορούν κάλλιστα να γίνουν ο κανόνας, αν δε ληφθεί επείγουσα δράση για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και της εκπομπής αερίων θερμοκηπίου που υπερθερμαίνουν τον πλανήτη.
Εξάλλου, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό, τη Βρετανική Μετεωρολογική Υπηρεσία, τη NASA και άλλους οργανισμούς, το 2017 θα ξεπεράσει το περασμένο έτος ως το θερμότερο που έχει καταγραφεί στην ιστορία. Ενώ, σύμφωνα με την ετήσια σχετική έκθεση της αμερικανικής Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA), υπάρχει μία μαζική μείωση των θαλάσσιων πάγων και του χιονιού στην περιοχή της Αρκτικής, με τις θερμοκρασίες κοντά στο Βόρειο Πόλο να φτάνουν έως και τους 20 βαθμούς Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο τον Νοέμβριο.
Η έκθεση, η οποία συγκέντρωσε δεδομένα από 61 επιστήμονες σε 11 χώρες, αποκαλύπτει ότι οι θερμοκρασίες του αέρα πάνω από την Αρκτική από τον Οκτώβριο του 2015 έως το Σεπτέμβριο του 2016 ήταν μακράν οι υψηλότερες που έχουν καταγραφεί από το 1900.
Εξάλλου, η έκταση του θαλάσσιου πάγου στην περιοχή μειώθηκε όλους τους μήνες του 2016 και σχεδόν σε όλες τις περιοχές, με εξαίρεση τη Βερίγγειο Θάλασσα κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Η έκθεση έδειξε επίσης ότι έχει αλλάξει ο κύκλος του άνθρακα, λόγω της τήξης του μόνιμου πάγου στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη. Στο μόνιμο στρώμα του πάγου αποθηκεύεται περισσότερος άνθρακας από ό,τι στην ατμόσφαιρα της Γης, και όταν αυτό λιώνει με πρωτοφανείς ρυθμούς, αυξάνεται η ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα και του μεθανίου που απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα.
Σύμφωνα με άλλη έκθεση, έχουν χαθεί 3,76 τετραγωνικά χιλιόμετρα θαλάσσιου πάγου από την Αρκτική και την Ανταρκτική, περισσότερα από τη συνολική έκταση της Ινδίας.
Χιόνια στην έρημο
Τα έντονα καιρικά φαινόμενα εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής φαίνεται πλήττουν και την πόλη Άιν Σέφρα της Αλγερίας, με τοποθεσία βαθιά μέσα στην ξηρή και θερμή έρημο Σαχάρα, όπου και σημειώθηκε χιονόπτωση στις 19 Δεκεμβρίου. Πρόκειται για την πρώτη φορά που χιόνι πέφτει στην περιοχή εδώ και 37 χρόνια.
Η τελευταία φορά που εμφανίστηκαν νιφάδες χιονιού στην περιοχή φέρεται να ήταν στη διάρκεια μίας σύντομης χιονοθύελλας που έπληξε την πόλη το Φεβρουάριο του 1979 και διήρκεσε λιγότερο από μία ώρα.
Μία από τις πολλές πόλεις που διεκδικούν το προσωνύμιο «το κατώφλι της ερήμου», η Άιν Σέφρα βρίσκεται 1.078 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και περιβάλλεται από την οροσειρά του Άτλαντα. Η Σαχάρα είναι η μεγαλύτερη θερμή έρημος του κόσμου και πάνω από 9 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρά της καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος της Βόρειας Αφρικής. Η Σαχάρα είναι μία από τις ξηρότερες και θερμότερες περιοχές στον πλανήτη, με θερμοκρασίες που μπορούν να αγγίξουν τους 50 βαθμούς Κελσίου.
Ο μέσος όρος θερμοκρασίας στην Άιν Σέφρα είναι 37 βαθμοί Κελσίου, αλλά το χειμώνα η θερμοκρασία μπορεί να φτάσει μονοψήφια επίπεδα. Ωστόσο, παραμένει ιδιαίτερα ξηρή περιοχή, καθώς ολόκληρο το χρόνο σημειώνονται ελάχιστα εκατοστά βροχόπτωσης. Το Νοέμβριο χιόνι κάλυψε μέρη του Ισραήλ, της Συρίας και άλλες περιοχές στη Μέση Ανατολή.
Τι «βλέπει» η NASA
Χάνεται ο «αιώνιος» θαλάσσιος πάγος
Η Αρκτική έχει χάσει σχεδόν το 95% της κάλυψης παλαιότερου πάγου της από το 1984, σύμφωνα με τη NASA.
Ο πάγος στην Αρκτική μεγαλώνει και συρρικνώνεται κατά τη διάρκεια του έτους, και αποτελείται από εποχιακό και μακροχρόνιο πάγο πολλών ετών. Ο «αιώνιος» θαλάσσιος πάγος που έχει δημιουργηθεί με την πάροδο των ετών τείνει να είναι πιο παχύς και λιγότερο ευάλωτος στη θερινή τήξη από ό,τι ο νεότερος εποχιακός πάγος.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες στη NASA, η περιοχή της Αρκτικής που καλύπτεται από πάγους θάλασσας τουλάχιστον τεσσάρων ετών μειώθηκε από 1,86 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα τον Σεπτέμβριο του 1984, σε 110.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα το Σεπτέμβριο το 2016.
Οι πάγοι της Αρκτικής θάλασσας φτάνουν την ελάχιστη τιμή τους κάθε Σεπτέμβριο. Τα επίπεδα πάγων της Αρκτικής το Σεπτέμβριο μειώνονται τώρα σε ποσοστό 13,3% ανά δεκαετία, σε σχέση με το μέσο όρο 1981-2010.
Οι αυξανόμενες θερμοκρασίες στην Αρκτική επηρεάζουν το μόνιμο στρώμα πάγου και χιονιού, καθώς και την ποσότητα των θαλάσσιων πάγων, που φέτος ήταν στα δεύτερα χαμηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί.
Ενδεικτικά, ο κανονικός ετήσιος μέσος όρος στο Σβάλμπαρντ, μιας ομάδας νησιών στο μέσο μεταξύ του Βόρειου Πόλου και της ηπειρωτικής Νορβηγίας, είναι -6,7 βαθμοί Κελσίου, και η θερμότερη χρονιά μέχρι τώρα ήταν το 2006, όταν η μέση θερμοκρασία στο Σβάλμπαρντ ήταν -1,8 βαθμοί. Τώρα, κάθε ένας από τους τελευταίους 73 μήνες ήταν θερμότερος από το μέσο όρο, και το φετινό έτος είχε μέσο όρο θερμοκρασίας σχεδόν μηδέν βαθμούς Κελσίου.
Γράφει ο Κοσμάς Ζακυνθινός, Πηγή: Ημερησία
