Τι προβλέπει η τροπολογία για τη δασική νομοθεσία

Τροπολογία κατατέθηκε στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών για τις δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης– αποχέτευσης και τους ΟΤΑ.

Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, με αφορμή την κατάθεση της τροπολογίας, υλοποιείται το έργο των δασικών χαρτών, εκπληρώνοντας μια συνταγματική απαίτηση περισσότερων των 40 ετών.

Η ανάρτηση για πρώτη φορά ενός μεγάλου ποσοστού χαρτών (στο 35% της έκτασης της χώρας σε σχέση με το μόλις 1,5% κατά το παρελθόν) οδήγησε στην αποκάλυψη σημαντικών προβλημάτων χρήσεων γης και διαχείρισης του δασικού χώρου και εν γένει της υπαίθρου, τα οποία απαιτούσαν επίλυση, τόσο με αλλαγές στη νομοθεσία των δασικών χαρτών, όσο και σε αυτή της προστασίας των δασικών οικοσυστημάτων.

Κατά τους ίδιους κύκλους, το υπουργείο δημιούργησε διαρκή ομάδα εργασία διυπουργική και οργάνωσε εντατικές διαδικασίες διαβούλευσης σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, ενημερώθηκε για τις απόψεις των διάφορων ενδιαφερομένων μερών και έχει προχωρήσει ήδη σε σειρά ρυθμίσεων (νόμοι, ΚΥΑ, ΥΑ και εγκυκλίους) για τη δημιουργία εργαλείων που εξυπηρετούν τους πολίτες, ενώ ετοιμάζονται και λοιπές εφαρμοστικές αποφάσεις για να συνεχιστεί απρόσκοπτα η διαδικασία της κατάρτισης των δασικών χαρτών.

Τα βασικά χαρακτηριστικά του έργου έχουν ως εξής:

• Πρόκειται για τη μεγαλύτερη σε έκταση ανάρτηση που έγινε ποτέ στη χώρα (35%), 42 χρόνια μετά τη συνταγματική επιταγή
• Οριοθετείται και διασφαλίζεται ο δασικός χώρος
• Ενημερώνεται άμεσα ο πολίτης για τον χαρακτήρα της έκτασης
• Αποδεσμεύεται η Δασική Υπηρεσία από μια χρονοβόρα διαδικασία (πράξεις χαρακτηρισμού)
• Τακτοποιείται η σχέση δάσους – γεωργικής εκμετάλλευσης
• Μπορεί να προχωρήσει απρόσκοπτα το Εθνικό Κτηματολόγιο και να υπάρχει ασφάλεια δικαίου.

Με την τροπολογία, σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, βελτιώνονται στοιχεία της παλαιότερης δασικής νομοθεσίας (όχι της πρόσφατης των δασικών χαρτών) με στόχο τη διευκόλυνση των πολιτών, των οικονομικών και επαγγελματικών δραστηριοτήτων και των υπηρεσιών.

Νέες ρυθμίσεις με την υπουργική τροπολογία

Οικοδομικές άδειες

Απελευθερώνεται η έκδοση οικοδομικών αδειών, οι οποίες μπορούν να εκδοθούν, άμεσα μετά την λήξη της υποβολής αντιρρήσεων, μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου και έκδοση από τη Διεύθυνση Δασών του νομού βεβαίωσης, ότι η έκταση είναι ΑΑ, δηλαδή υπήρξε ανέκαθεν μη δασική (εφόσον δεν έχουν ασκηθεί αντιρρήσεις, ή δεν είναι στις εξαιρέσεις από την αναδάσωση).
Με την επιλογή αυτή δεν χρειάζεται να περιμένει ο πολίτης τη μερική κύρωση του χάρτη, κάτι που αποτελεί επιτάχυνση τουλάχιστον δύο μηνών.

Απαλλαγή του πολίτη από την υποχρέωση να απευθύνεται στη Δασική Υπηρεσία για βεβαίωση του χαρακτήρα της έκτασης

Ο δασικός χάρτης, είτε αναρτημένος είτε κυρωμένος, είναι ένα έγκυρο δημόσιο έγγραφο. Ο οποιοσδήποτε έχει πρόσβαση στο περιεχόμενό του. Δίνεται η δυνατότητα να βεβαιώνει τον χαρακτήρα της έκτασης επάνω στο τοπογραφικό διάγραμμα ο συντάκτης αυτού.
Δεν χρειάζεται πλέον ο πολίτης να προσφεύγει στη Δασική Υπηρεσία για να αποκτήσει βεβαίωση για το χαρακτήρα αυτής. Μειώνεται με αυτό τον τρόπο η γραφειοκρατία και βελτιώνεται η σχέση πολίτη-δημοσίου. Ο συντάκτης του τοπογραφικού είναι υποχρεωμένος να αναφέρει αν το περιεχόμενο του χάρτη είναι προσωρινό ή οριστικό.

Απαλλαγή του πολίτη, μετά την κύρωση του δασικού χάρτη, από την υποχρέωση να απευθύνεται στα κτηματολογικά γραφεία.

Στις περιοχές με κτηματογράφηση ο πολίτης είχε την υποχρέωση να προσφεύγει στα κτηματολογικά γραφεία για να πάρει πιστοποιητικό βεβαίωσης χαρακτήρα της έκτασης για τη μεταβίβαση δασικού χαρακτήρα εκτάσεων, με αρκετές καθυστερήσεις.

Με την τροπολογία δίνεται η αρμοδιότητα βεβαίωσης χαρακτήρα της έκτασης για τη μεταβίβαση δασικού χαρακτήρα εκτάσεων μόνο στις Διευθύνσεις Δασών των Νομών. Έτσι γίνεται άμεση η ανταπόκριση στα αιτήματα των πολιτών.

Παραχωρητήρια και δασικοί χάρτες

Δίνεται παράταση για τρία χρόνια ώστε να γίνουν τα προσωρινά παραχωρητήρια της δασικής νομοθεσίας οριστικά. Κατά τους κύκλους του υπ. Περιβάλλοντος, προσωρινά μπορεί να ήταν, για παράδειγμα, λόγω μη αποπληρωμής όλου του τιμήματος, ή άλλης υποχρέωσης. Το περιθώριο των τριών χρόνων κάνει αυτή τη στιγμή και τα προσωρινά παραχωρητήρια να είναι νόμιμες πράξεις της διοίκησης.

Δεν απαιτείται λοιπόν η υποβολή αντίρρησης από την πλευρά του κατόχου τους. Η έκταση βρίσκεται σε νόμιμη αλλαγή χρήσης.

Δασωμένοι Αγροί

Βάσει του νόμου 4467/2017 στις ρυθμίσεις των δασωμένων αγρών μπορούν να εντάσσονται και:

• πρώην αγροτικές εκτάσεις που είχαν δασωθεί κάποτε,
• για τις οποίες είναι λυμένο το ιδιοκτησιακό έναντι του δημοσίου
• αλλά τώρα (όταν γίνεται η αίτηση του ενδιαφερόμενου και εξετάζεται η έκταση από τον Δασάρχη) μπορεί να μην έχουν δασικό χαρακτήρα.

Αυτό, σύμφωνα με το Υπ. Περιβάλλοντος, επεκτείνεται και σε εκτάσεις με τίτλο έως το 2004.

Άρα επιπλέον ισχύει:

• πρώην αγροτικές εκτάσεις που ναι μεν είχαν δασωθεί κάποτε,
• για τις οποίες υπάρχουν τίτλοι μετά το 1946, αλλά όχι νεότεροι της 8-8-2004
• αλλά τώρα (όταν γίνεται η αίτηση του ενδιαφερόμενου και εξετάζεται η έκταση από τον Δασάρχη) μπορεί να μην έχουν δασικό χαρακτήρα.

Επιτροπές Δασολογίου

Με τον ν. 4467/2017, σύμφωνα με τους κύκλους του υπ. Περιβάλλοντος, επετράπη η λειτουργία των Επιτροπών Δασολογίου επί αναρτημένου δασικού χάρτη (προβλεπόταν μόνο επί κυρωμένου). Οι Επιτροπές Δασολογίου αποφαίνονται επί του ειδικότερου χαρακτηρισμού –Δ- του δασικού χάρτη, δηλαδή αν η έκταση είναι Δάσος ή χαρακτηρίζεται ως Δασική Έκταση.
Διαπιστώθηκε ότι η σύστασή τους ήταν δύσκολη λόγω της παλαιότερης πρόβλεψης να προεδρεύει σε όλες τις Επιτροπές Δασολογίου μιας Αποκεντρωμένης Διοίκησης ο Διευθυντής Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών.

Με την τροπολογία Πρόεδρος των Επιτροπών δασολογίου θα είναι ο Διευθυντής Δασών του Νομού. Έτσι, κατά το υπουργείο, απελευθερώνονται και επιταχύνονται Επιτροπές, οπότε απελευθερώνονται και οι επιτρεπτές επεμβάσεις/δραστηριοότητες επί δασικού χαρακτήρα εκτάσεων.

Επίσης υπήρχε η πρόβλεψη για επιλογή ως γραμματέα των επιτροπών υπάλληλου Δ.Ε. διοικητικού υπηρεσίας της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Διαπιστώθηκε ότι δεν υπάρχει επαρκής αριθμός τέτοιων υπαλλήλων. Σύμφωνα με το υπουργείο, ξεμπλοκάρεται η αδυναμία αυτή θέτοντας ως γραμματέα υπάλληλο Δ.Ε. των οικείων Δασικών Υπηρεσιών.

Τεχνητές φυτείες

Πριν τον ν. 4280/2014 μπορούσαν να χαρακτηρίζονται ως δάση και οι τεχνητές φυτείες που προέκυψαν από προγράμματα δάσωσης. Με το ν 4280/2014 αυτές έχουν εξαιρεθεί από τη δασική νομοθεσία.

Με την τροπολογία προβλέπεται να εκδίδεται διαπιστωτική πράξη που να χαρακτηρίζει αυτές τις εκτάσεις (τεχνητές φυτείες), ως εκτός δασικής νομοθεσίας (διότι είναι τεχνητές φυτείες που δημιουργήθηκαν από τους ιδιοκτήτες τους για προγράμματα δάσωσης, όπως εξηγεί το υπουργείο).

Τακτοποίηση εκτάσεων και λοιπών επεμβάσεων
Αποτελεί νομοτεχνική βελτίωση για τις εκτάσεις που εκχερσώθηκαν για γεωργική εκμετάλλευση μεταξύ 1975-2007. Ουσιαστικά, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου, απαλείφονται σημαντικοί περιοριστικοί όροι που αφορούν εκτάσεις στις οποίες έχει διαμορφωθεί εδώ και χρόνια ένα αγροτικό περιβάλλον.

Δίνεται, επίσης, παράταση τριών (3) ετών για τη νομιμοποίηση υφιστάμενων επεμβάσεων σε δασικού χαρακτήρα εκτάσεις, όπως κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, υδατοκαλλιέργειες, Ιεροί Ναοί, χιονοδρομικά κέντρα, έργα ύδρευσης, αθλητικές εγκαταστάσεις των ΟΤΑ, κατασκηνώσεις, κτλ.

Περί Δασικών Συνεταιρισμών

Αποτελεί Νομοτεχνική βελτίωση του Ν. 4423/2016. Ο Νόμος προβλέπει ότι οι δασικοί συνεταιρισμοί συστήνονται με 21 άτομα.
Σε δύο σημεία του νόμου προβλέπεται ότι αυτοί διαλύονται όταν η σύνθεσή τους πέσει κάτω από 25 άτομα. Με νομοτεχνική ρύθμιση διορθώνεται αυτό το λάθος.