Η Περιφέρεια Αττικής δίνει -όπως τονίζει- ιδιαίτερη βαρύτητα στην προστασία του Περιβάλλοντος και λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί από την ενεργειακή κρίση, εντατικοποιεί δράσεις όπως η ενεργειακή αναβάθμιση κτηριακών υποδομών και η αντικατάσταση των υφιστάμενων ενεργοβόρων φωτιστικών νατρίου με φωτιστικά σώματα Led. Σε πολλές περιπτώσεις οι παρεμβάσεις που έχουν γίνει ή προγραμματίζονται, συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας, η οποία σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνά το 60%.
Επιπλέον στο Περιφερειακό Πρόγραμμα Αττική 2021-2027 υπάρχει πρόβλεψη για σχετικές δράσεις προϋπολογισμού πάνω από 160 εκ. ευρώ.
Με εντολή του Περιφερειάρχη Αττικής Γ. Πατούλη οι αρμόδιες υπηρεσίες ενισχύουν επιπλέον τον υφιστάμενο σχεδιασμό με τον οποίο έχουν επιτευχθεί σημαντικά βήματα και καταρτίζουν ένα σημαντικό πρόγραμμα μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας.
O Γ. Πατούλης επισημαίνει σχετικά: «Σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο για το σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών, οι στοχευμένες δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας είναι αναγκαίες και επιβεβλημένες. Για παράδειγμα μέσα από συστηματική δουλειά επιδιώκουμε την επίτευξη της ενεργειακής αναβάθμισης σχολικών και δημοτικών κτιρίων συνολικής επιφάνειας άνω των 100.000 τετραγωνικών μέτρων. Προϋπόθεση για να χρηματοδοτηθούν κτηριακές υποδομές είναι να επιτυγχάνουν εξοικονόμηση ενέργειας 30-60%. Σε ό,τι αφορά στις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου αναμένεται συνολικά η μείωσή τους κατά 5,5 τόνους ανά έτος. Σημαντικά οφέλη επιτυγχάνονται και από την αντικατάσταση του οδοφωτισμού αρμοδιότητάς μας. Στην Περιφέρεια δε θα αφήσουμε καμία ευκαιρία αναξιοποίητη καθώς βάζουμε σε πρώτη προτεραιότητα το συνάνθρωπο και την προστασία του περιβάλλοντος».
Δράσεις
Στην Προγραμματική Περίοδο 2014-2020 και στο πλαίσιο του Άξονα Προτεραιότητας 04 «Προώθηση της ενεργειακής απόδοσης της χρήσης ΑΠΕ και της Συμπαραγωγής και προώθηση Χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στις Αστικές Περιοχές» του Επιχειρησιακού Προγράμματος της Περιφέρειας Αττικής, σχεδιάστηκαν και υλοποιούνται οι παρακάτω δράσεις:
Δράση 4.3.1.1. – Παρεμβάσεις βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας σε Δημόσια Κτίρια, Πρόσκληση ΑΤΤ088, Προϋπολογισμού 25 εκ. € περίπου με δικαιούχους Δήμους της Αττικής, που δεν συμμετέχουν στις εγκεκριμένες Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (ΟΧΕ/ΒΑΑ).
Στη δράση έχουν ενταχθεί και υλοποιούνται 43 έργα, προϋπολογισμού Δημόσιας Δαπάνης 18 εκ. €, τα οποία αφορούν σε έργα ενεργειακής αναβάθμισης 107 κτιρίων αρμοδιότητας των Δήμων (σχολικών, δημοτικών κτιρίων κ.α. ). Με την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων θα επιτευχθεί βελτίωση της ενεργειακής ταυτότητας των κτιρίων κατά τουλάχιστον δύο ενεργειακές τάξεις, επιτυγχάνοντας εξοικονόμηση ενέργειας που ξεπερνά το 40%. Η συνολική εκτιμώμενη εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας που θα επιτευχθεί μετά την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων αναμένεται να ξεπεράσει τις 17.500 MWh ετησίως.
Δράση 4.3.1.3. – Ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών της Περιφέρειας Αττικής (Πρόσκληση ΑΤΤ072).
Πρόκειται για τη συνεισφορά του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αττικής στη δράση «Εξοικονομώ κατ’οίκον» με προϋπολογισμό σχεδόν 25 εκ. €. Στο πλαίσιο της δράσης εκτιμάται ότι περίπου 2.000 νοικοκυριά θα μπορέσουν να αναβαθμίσουν ενεργειακά την κατοικία τους.
LED
Δράση 4.3.1.4. – Παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στον οδοφωτισμό των οδικών αξόνων της Περιφέρειας Αττικής (Πρόσκληση ΑΤΤ119), προϋπολογισμού 33 εκ. €. Πρόκειται για τη δράση αντικατάστασης των υφιστάμενων, εγκατεστημένων σε δίκτυα οδοφωτισμού του Οδικού Δικτύου αρμοδιότητας Περιφέρειας Αττικής, φωτιστικών σωμάτων Υδραργύρου/Νατρίου με νέα φωτιστικά σώματα τεχνολογίας LED, με σκοπό την εξοικονόμηση ενέργειας, με παράλληλη εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία ενός συστήματος τηλεδιαχείρισης και εποπτείας του δικτύου οδοφωτισμού. Στο πλαίσιο της δράσης πρόκειται να αντικατασταθούν περίπου 21.900 φωτιστικά που λειτουργούν σε οδικούς άξονες αρμοδιότητας της Περιφέρειας, επιτυγχάνοντας έτσι εξοικονόμηση ενέργειας σε ποσοστό που υπερβαίνει το 60%, που ισοδυναμεί με μια εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας 24.200 MWh περίπου.
Στα φωτιστικά που εγκαθίστανται υπάρχει επιπλέον και η δυνατότητα dimming, η οποία παρέχει περαιτέρω μείωση της κατανάλωσης από 5% ως 10% (αναλόγως του μεγέθους του dimming). Παράλληλα είναι σε πλήρη εξέλιξη το έργο της αντικατάστασης των υφιστάμενων σηματοδοτών που λειτουργούν με λαμπτήρες πυράκτωσης, με σηματοδότες Led υψηλής ευκρίνειας και χαμηλής κατανάλωσης. Έχουν ήδη αντικατασταθεί περίπου 21.000 ενεργοβόροι σηματοδότες με σηματοδότες Led (έναντι 37.000 που αποτελούν το σύνολο των εγκατεστημένων σηματοδοτών στην Περιφέρεια Αττικής), γεγονός που επιφέρει εξοικονόμηση ενέργειας πάνω από 45% και μείωση κόστους πάνω από 2,3 εκ. € ετησίως. Επίσης αντικαταστάθηκαν 7 πινακίδες μεταβλητών μηνυμάτων παλαιού τύπου, οι οποίες είναι τοποθετημένες σε κομβικά σημεία των οδικών αξόνων της Περιφέρειας Αττικής, με νέες έγχρωμες full matrix πινακίδες ιδιαίτερα χαμηλής κατανάλωσης. Παράλληλα δόθηκε εντολή και οι 24 πινακίδες μεταβλητών μηνυμάτων που βρίσκονται στους δρόμους αρμοδιότητας της Περιφέρειας Αττικής, να σβήνουν κατά τις νυχτερινές ώρες (από 00:00 π.μ. έως 06:00 π.μ.) στις περιπτώσεις που δεν θα υπάρχει ανάγκη ενημέρωσης των οδηγών για κάποιο έκτακτο ή επικίνδυνο συμβάν. Κατά αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται εξοικονόμηση ενέργειας περίπου 55% και ετήσια μείωση κόστους πάνω από 615 χιλ. €.
Επιπλέον υλοποιούνται οι παρακάτω δράσεις
Δράση 4.3.1.5. – Ενεργειακή Αναβάθμιση εκπαιδευτικών κτιρίων αρμοδιότητας ΚτΥπ Α.Ε. (Πρόσκληση ΑΤΤ122) προϋπολογισμού 14 εκ. ευρώ.
Δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας στο πλαίσιο των τεσσάρων εγκεκριμένων ΟΧΕ/ΒΑΑ. Από τον προϋπολογισμό του Προγράμματος, ποσό 22,5 εκ. € έχει εκχωρηθεί στις τέσσερις εγκεκριμένες Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (ΟΧΕ/ΒΑΑ) του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Αθηνών (δηλαδή τις ΟΧΕ/ΒΑΑ Αθηνών, Πειραιώς, Νότιας Αθήνας και Δυτικής Αθήνας) για την υλοποίηση αντίστοιχων δράσεων, κυρίως σε κτίρια των δήμων που συμμετέχουν σε αυτές.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΤΤΙΚΗ 2021-2027
Οι δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια και τις δημόσιες υποδομές, οι δράσεις υποστήριξης έργων ΑΠΕ, η προώθηση της ηλεκτροκίνησης και η βιώσιμη αστική κινητικότητα αποτελούν βασικές προτεραιότητες του νέου Επιχειρησιακού Προγράμματος της Περιφέρειας Αττικής, το οποίο πολύ πρόσφατα εγκρίθηκε από την ΕΕ. Οι δράσεις αυτές σε συνδυασμό με τις δράσεις της Περιφέρειας για την θωράκιση από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και αυτές της προώθησης της κυκλικής οικονομίας συνεισφέρουν στην επίτευξη του κλιματικού στόχου σε ποσοστό που αγγίζει το 30%.
Πιο συγκεκριμένα προβλέπονται οι παρακάτω δράσεις:
Δράση 2.1.1. – Ενεργειακές αναβαθμίσεις δημοσίων κτιρίων, προϋπολογισμού 59,5 εκ. €, με δικαιούχους Δήμους της Αττικής.
Δράση 2.1.2. Παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στο δημόσιο χώρο, προϋπολογισμού 33,5 εκ. €.
Δράση 2.2.1. Υποστήριξη ανάπτυξης έργων ΑΠΕ σε δημοτικές υποδομές, προϋπολογισμού 21 εκ. €, με δικαιούχους Δήμους της Περιφέρειας Αττικής. Η δράση θα περιλαμβάνει έργα με σκοπό, πέρα από την ηλεκτροπαραγωγή, την ανακούφιση των κοινωνικών ομάδων στο φάσμα της ενεργειακής φτώχειας.
Έργα εξοικονόμησης ενέργειας σε κτίρια και δημόσιες υποδομές στο πλαίσιο ΟΧΕ και ΟΧΕ/ΒΑΑ.
Επιπλέον των παραπάνω, προβλέπεται η υλοποίηση δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας στο πλαίσιο ΟΧΕ/ΒΑΑ, προϋπολογισμού 51 εκ. € και αντίστοιχων δράσεων σε ΟΧΕ που αφορούν οικιστικές ενότητες (λειτουργικές περιοχές) που αναπτύσσονται σε μία ή περισσότερες Δημοτικές Ενότητες και με πληθυσμό < 50.000 κατοίκους, προϋπολογισμού 5 εκ. €.
Δράσεις προώθησης της ηλεκτροκίνησης και της βιώσιμης αστικής κινητικότητας
Να σημειωθεί ότι Ειδική προτεραιότητα του προγράμματος Αττική 2021-2027, αποτελεί η προώθηση της βιώσιμης, πολυτροπικής αστικής κινητικότητας, ως μέρος της μετάβασης σε οικονομία καθαρών μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Στο πλαίσιο αυτό, εντάσσονται ενδεικτικά:
Δράσεις δημιουργίας ποδηλατόδρομων, και συγκεκριμένα το έργο κατασκευής του Βόρειου Ποδηλατικού Άξονα, προϋπολογισμού 6 εκ.€
Πιλοτικές δράσεις προώθησης της ηλεκτροκίνησης στην Περιφέρεια Αττικής, προϋπολογισμού 2,5 εκ.€.
Αντίστοιχες στοχευμένες δράσεις προγραμματίζεται να υλοποιηθούν και στο πλαίσιο ΟΧΕ/ΒΑΑ και ΟΧΕ με σημαντικούς προϋπολογισμούς (25 εκ € περίπου).