Οδικός Ενεργειακός Χάρτης Πορείας για το 2050

Για το διάστημα έως το 2020 οι κατευθυντήριες γραμμές έχουν ήδη υιοθετηθεί από το καλοκαίρι του 2010, με το πρώτο Σχέδιο Δράσης για τις ΑΠΕ. Για το διάστημα που ακολουθεί παρουσιάζονται σενάρια που εξετάζουν ένα εύρος επιλογών, από απλή συνέχιση των υφισταμένων πολιτικών μέχρι μεγιστοποίηση της διείσδυσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο σύστημα της χώρας, που πλησιάζει στη παραγωγή ηλεκτρισμού σχεδόν εξ ολοκλήρου από ΑΠΕ.

Το Σενάριο «Υφιστάμενων πολιτικών» (ΥΦ) υποθέτει συντηρητική υλοποίηση των πολιτι­κών για την ενέργεια και το περιβάλλον, προβλέποντας αφενός μέτριο επίπεδο περιορισμού των εκπομπών CO2 μέχρι το 2050 (40% σε σχέση με το 2005), αφετέρου μέτρια διείσδυση ΑΠΕ και εξοι­κονόμησης ενέργειας. Το Σενάριο «Μέτρων Μεγιστοποίησης ΑΠΕ» (ΜΕΑΠ) υποθέτει τη μεγιστοποίηση της διείσδυσης των ΑΠΕ (στο επίπεδο του 100 % στην ηλεκτροπαραγωγή), με στόχο τη μείωση των εκπομπών CO2 κατά 60%-70% και ταυτόχρονη εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια και τις μεταφορές. Το Σενάριο «Περιβαλλοντικών Μέτρων Ελαχίστου Κόστους» (ΠΕΚ) έχει τις ίδιες παραδοχές με το Σενάριο ΜΕΑΠ όσον αφορά τις εκπομπές CO2 αλλά υπολογίζει το ποσοστό των ΑΠΕ στην ηλεκ­τροπαραγωγή ώστε να εξασφαλιστεί το ελάχιστο κόστος.

Συμπέρασμα της ανάλυσης είναι ότι η προοπτική των υφιστάμενων πολιτικών (Σενάριο ΥΦ) οδηγεί σε περιορισμένη μείωση των εκπομπών CO2 έως το 2050, που δεν συνάδει με τους ευρωπαϊκούς στόχους για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής ούτε αποτελεί την οικονομικότερη εξέλιξη του ενεργειακού τομέα. Τα σενάρια νέας ενεργειακής πολιτικής (Σενάρια ΜΕΑΠ και ΠΕΚ), στα οποία κυριαρχεί η υψηλή διείσδυση των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας, επιτυγχάνουν μεγάλη μείωση των εκπομπών CO2 (κατά 60% με 70% σε σχέση με το 2005) με ταυτόχρονη μείωση της εισαγό­μενης ενέργει­ας καθώς και της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας από εισαγωγές ορυκτών καυσίμων.

Η μελλοντική εικόνα του ενεργειακού συστήματος όπως προκύπτει από τα δύο βασικά σενάρια ενεργειακής πολιτικής μπορεί να συνοψισθεί στα παρακάτω 10 σημεία:
1. Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 60-70 % έως το 2050 ως προς το 2005
2. Ποσοστό 85-100 % ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ, με την αξιοποίηση όλων των εμπορικά ώριμων τεχνο­λογιών
3. Συνολική διείσδυση ΑΠΕ σε ποσοστό 60-70% στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας μέχρι το 2050
4. Σταθεροποίηση της ενεργειακής κατανάλωσης λόγω των μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας
5. Σχετική αύξηση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέρ­γειας λόγω εξηλεκτρισμού των μεταφορών και με­γαλύτερης χρήσης αντλιών θερμότητας στον οικιακό και τριτογενή τομέα.
6. Σημαντική μείωση της κατανάλωσης πετρελαιοει­δών
7. Αύξηση της χρήσης βιοκαυσίμων στο σύνολο των μεταφορών στο επίπεδο του 31% – 34% μέχρι το 2050
8. Το μερίδιο του ηλεκτρισμού είναι κυρίαρχο στις επιβατι­κές μεταφορές μικρής απόστασης (45%) και σημαντι­κή αύξηση του μεριδίου των μέσων σταθε­ρής τροχιάς
9. Σημαντικά βελτιωμένη ενεργειακή απόδοση για το σύνολο του κτιριακού αποθέματος και μεγάλη διείσ­δυση των εφαρμογών ΑΠΕ στον κτιριακό τομέα
10. Ανάπτυξη μονάδων αποκεντρωμένης παραγωγής και έξυπνων δικτύων

Είναι αξιοσημείωτο ότι μακροπρόθεσμα το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας δεν παρουσιάζει σημαντική διαφοροποίηση για τα διάφορα σενάρια, εμφανίζοντας ελαφρά μικρότερες τιμές για τα σενάρια μειωμένων εκπομπών. Ακολουθεί πτωτική τάση μετά το 2030 ενώ η αυξημένη χρήση των ΑΠΕ και ο περιορισμός της καύσης ορυκτών καυσίμων εξασφαλίζει την περαι­τέρω μείωση του κό­στους μέχρι το 2050.

Η προσέλκυση και μόχλευση επενδυτικών κεφαλαίων, για την υλο­ποίηση των προβλεπόμενων από τον ενερ­γειακό σχεδιασμό τεχνολογικών αλλαγών στο ελληνικό ενεργειακό σύστημα, αποτελεί ιδιαίτερα σημαντική ευκαιρία εγχώριας οικονομικής ανάπτυξης σε διάφο­ρους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας (π.χ. ενερ­γειακός, κατασκευαστικός, εμπορικός κλάδος κλπ). Το σωρευτικό ύψος επενδύσεων στον ηλεκτρισμό εκτιμάται από 45 δις ευρώ για το σεναριο ΥΦ, σε 80 δις ευρώ για το ΜΕΑΠ με πριπου 63 φια το ΠΕΚ.

Θα ακολουθήσει η δημοσιοποίηση εκτενέστερου κειμένου, με λεπτομερέστερη παρουσίαση και ανάλυση των στοιχείων που παρουσιάζονται σήμερα.