Το Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ) εκπόνησε μελέτη που δείχνει ότι η εισαγωγή καυσίμων στην Ελλάδα ξεπέρασε κάθε επίπεδο κόστους φθάνοντας το ποσό των 17,6 δισ. ευρώ.
Το εν λόγω ποσό αντιστοιχεί στο 9% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος, παρά τη μείωση κατά 29,2% της κατανάλωσης πετρελαίου από την ελληνική αγορά. Οι καθαρές εισαγωγές πετρελαίου ως ποσοστό του ΑΕΠ κινούνται από το 2011 σε επίπεδα άνω του 5%, πολύ κοντά στα επίπεδα των αναπτυσσόμενων οικονομιών, τη στιγμή που το αντίστοιχο ποσοστό για τον μέσο όρο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι 2,7%.
Την περίοδο 2000-2008 η αξία των εισαγωγών καυσίμων παρουσίασε μια σταθερά ανοδική τάση, που κορυφώθηκε το 2008 με 16,4 δισ. ευρώ έναντι 5,41 δισ. ευρώ το 2000.
Σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΕΝΕ, το έλλειμμα του ισοζυγίου καυσίμων για πρώτη φορά ξεπέρασε σε αξία το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου χωρίς καύσιμα και πλοία. Ως αποτέλεσμα της πλήρους εξάρτησης της χώρας από καύσιμα και της αστάθειας που επικρατεί στις τιμές των καυσίμων, η συμμετοχή του ισοζυγίου καυσίμων στο εμπορικό ισοζύγιο παρουσιάζει έντονα αυξητική πορεία.
Οπως σημειώνει η μελέτη του ΙΕΝΕ, διαχρονικά η κύρια πηγή του προβλήματος στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ) της χώρας είναι το εμπορικό ισοζύγιο. Ελλείμματα μικρότερης τάξεως εμφανίζει σε όλη την εξεταζόμενη περίοδο και το ισοζύγιο εισοδημάτων -το οποίο είναι ελλειμματικό από το 1990-, ενώ τα ισοζύγια υπηρεσιών και τρεχουσών μεταβιβάσεων χαρακτηρίζονται από πλεονάσματα. Ενα σημαντικό μέρος του ελλείμματος του ισοζυγίου είναι σταθερά ανελαστικό λόγω της υψηλής ενεργειακής εξάρτησης της χώρας από τα εισαγόμενα καύσιμα.
Γι’ αυτό αναγκαία προϋπόθεση για την επίτευξη μιας μακροπρόθεσμης μείωσης του ελλείμματος του ΙΤΣ είναι η μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας από το εξωτερικό και η ενίσχυση της δυνατότητας υποκατάστασης των εισαγόμενων αγαθών με εγχώρια.
Από τη μελέτη του ΙΕΝΕ, εξάγεται το συμπέρασμα, ότι όσο μεγαλύτερο είναι το κόστος των καθαρών εισαγωγών καυσίμων μιας χώρας ως ποσοστό του ΑΕΠ της τόσο μεγαλύτερη είναι η απώλεια αγοραστικής δύναμης της χώρας και η μείωση της οικονομικής δραστηριότητας.
