Τέλος οι λιγνιτικές μονάδες μέχρι το 2028
Τίτλοι τέλους για τη λιγνιτική εποχή, μετά τη δημόσια δέσμευση του Πρωθυπουργού να κλείσει τις λιγνιτικές μονάδες το αργότερο μέχρι το 2028, το έτος κατά το οποίο εκπνέουν οι περιβαλλοντικοί όροι όλων των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ.
Της Φαίδρας Μαυρογιώργη (faidra@energyin.gr)
Ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, δεσμεύτηκε στην ειδική Συνδιάσκεψη που συγκάλεσε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ για το Κλίμα να κλείσει τις λιγνιτικές μονάδες μέχρι το 2028. Η Ελλάδα με αυτή της τη δέσμευση εντάσσεται στην ομάδα των προοδευτικών χωρών της ΕΕ που είτε έχουν ήδη εγκαταλείψει το κάρβουνο, είτε έχουν δεσμευτεί να το πράξουν ως το 2030.
Η παραγωγή ρεύματος από λιγνίτη καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του ενεργειακού μας μίγματος εδώ και έξι δεκατίες. Ωστόσο, από το 1990 ως το 2017 ο λιγνίτης ήταν η αιτία για το 34% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της χώρας, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Συνεπώς, ο λιγνίτης είναι ο βασικός υπαίτιος για το γεγονός ότι η Ελλάδα συγκαταλέγεται ανάμεσα στις χώρες με τις χειρότερες κλιματικές επιδόσεις στην Ευρώπη.
Πέρα όμως από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, οι λιγνιτικές μονάδες ζημιώνουν σημαντικά τη ΔΕΗ. Σε πρόσφατη έκθεσή του το Green Tank έδειξε ότι τα τελευταία 3,5 χρόνια η σωρευτική ζημιά από τη λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων άγγιξε τα €683 εκ, ενώ αν το λιγνιτικό χαρτοφυλάκιο της ΔΕΗ παρέμενε ως έχει σήμερα, οι ζημιές θα έφταναν τα €1.3 δις τα επόμενα 3,5 χρόνια.
Η δέσμευση του Πρωθυπουργού να κλείσει τις λιγνιτικές μονάδες μέχρι το 2028 αποτελεί απόφαση ιστορικής σημασίας, όμως, η κυβέρνηση, μετά από αυτή την απόφαση, θα πρέπει να ρίξει το βάρος της στη δίκαιη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών.
Σίγουρα το θετικό της δέσμευσης είναι ότι θα σταματήσει η μαζική επιβάρυνση του περιβάλλοντος, αλλά από την άλλη τίθεται ένα μεγάλο ζήτημα: τι θα απογίνουν οι χιλιάδες εργαζόμενοι της ΔΕΗ που δουλεύουν στις συγκεκριμένες μονάδες. Δεν είμαστε όμως η μόνη χώρα που αντιμετωπίζει αυτή την πρόκληση. Είναι αρκετές οι πόλεις στην Ευρώπη που ταλανίζονται από το ίδιο πρόβλημα. Η Πολωνία, η Γερμανία και η Βουλγαρία είναι μερικές από τις χώρες που πρέπει να προχωρήσουν σε μία δίκαιη μετάβαση στην μεταλιγνιτική εποχή.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι πρόθυμη να βοηθήσει τις χώρες στην μετάβαση, προσφέροντας χρηματοδοτήσεις. Το αναπτυξιακό ταμείο της Ευρώπης, η παγκόσμια τράπεζα, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και το ταμείο life που αφορά την αποκατάσταση του περιβάλλοντος το οποίο χρηματοδοτεί τέτοιες δράσεις είναι μερικοί από τους πόρους που είναι διαθέσιμοι για τις καινοτομίες. Αξίζει να σημειωθεί πως τα έσοδα από τις τιμές ρύπων έχουν αυξηθεί και αυτά τα χρήματα μπορούν να διατεθούν στη δίκαιη μετάβαση.
Διαβάστε επίσης: Το οικολογικό επιχειρείν στις… ανθρακοφόρες περιοχές!
Ο κ. Νίκος Μάντζαρης, αναλυτής πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια του Green Tank σχετικά με τη δέσμευση του Πρωθυπουργού δήλωσε: «Συγχαρητήρια στην ελληνική κυβέρνηση για την ιστορική απόφαση της πλήρους απεξάρτησης από τον λιγνίτη ως το 2028. Είναι απολύτως απαραίτητο η απόφαση αυτή να αποτυπωθεί στο υπό αναθεώρηση Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, ενώ ταυτόχρονα επιβάλει την αλλαγή πλεύσης σε ό,τι αφορά την υπό κατασκευή νέα λιγνιτική μονάδα της ΔΕΗ “Πτολεμαΐδα 5”. Τώρα που το λιγνιτικό τοπίο ξεκαθαρίζει, η προσοχή θα πρέπει να στραφεί σε εκείνες τις περιοχές της χώρας, η οικονομία των οποίων είναι βαθιά εξαρτημένη από τον λιγνίτη. Η μετάβαση της Ελλάδας στη μεταλιγνιτική περίοδο θα πρέπει να είναι βιώσιμη και Δίκαιη για τις τοπικές κοινωνίες που για δεκαετίες καίγονταν ώστε να ηλεκτροδοτούμαστε όλοι εμείς».
