Έντονες οι αντιδράσεις για τα πλωτά φωτοβολταϊκά στη λίμνη Πολυφύτου

Μεγάλη ανησυχία και αντιδράσεις από την Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης για τα επενδυτικά σχέδια στη λίμνη Πολυφύτου.

Ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον για για τη δημιουργία δύο πολύ μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων δείχνει ιδιωτική εταιρία και δύο μικρότερες από την ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε. στην λίμνη Πολυφύτου. Η επένδυση αφορά σε11.500 στρεμμάτων της λίμνη με τις αιτήσεις να έχουν κατατεθεί από τη ΡΑΕ και από ιδιώτη υπολογίζοντας ότι θα καλυφθεί το 1/6 της λίμνης.

Η Τεχνητή Λίμνη Πολυφύτου

Η Τεχνητή Λίμνη Πολυφύτου διαμορφώθηκε κατά τη δεκαετία του ’70 μετά από την κατασκευή του Υδροηλεκτρικού Σταθμού (ΥΗΣ) Πολυφύτου. Καλύπτει επιφάνεια 74 χιλιομέτρων , είναι μια από τις μεγαλύτερες στην Ελλάδα, που κατασκευάστηκε από την ΔΕΗ, και έχει παραχωρηθεί στους κατοίκους των παραλίμνιων περιοχών, για αλιευτική και οικοτουριστική εκμετάλλευση. Εκτός από το φυσικό τοπίο απαράμιλλης ομορφιάς και πολιτισμό χιλιετιών, η λίμνη στα νερά της φιλοξενεί 17 είδη ψαριών, τις γαλάζιες καραβίδες και 170 είδη πουλιών και αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους βιότοπους με πολλές δυνατότητες αλιευτικής και της οικοτουριστικής εκμετάλλευσης, που αποτελούν στόχο και των τοπικών αρχών.

Η λίμνη Πολυφύτου είναι τεχνητή λίμνη του ποταμού Αλιάκμονα, με συνολική έκταση 73 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Περιστοιχίζεται από τους Δήμους Σερβίων, Βελβεντού και Κοζάνης τις καλλιέργειες των οποίων αρδεύει ενώ, στα ύδατά της, ασκείται αλιευτική, οικοτουριστική και ναυταθλητική δραστηριότητα. Παράλληλα, είναι σημαντικός βιότοπος το ευρύτερο οικοσύστημα, ενώ παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την πανίδα και την χλωρίδα της.

Το τελευταίο διάστημα έχει δημιουργηθεί έντονη ανησυχία στην Π.Ε. Κοζάνης καθώς έχει προκύψει επενδυτικό ενδιαφέρον για την δημιουργία πλωτών φωτοβολταικών πάρκων στη λίμνη Πολυφύτου.

Συγκεκριμένα, υπάρχουν αιτήσεις για τη δημιουργία δυο πολύ μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων από ιδιωτική εταιρεία (συνολικής ισχύος 500ΜW) και τριών μικρότερων από τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε. (35ΜW) που θα καλύψουν με τα πάνελ τους μια σημαντική έκταση της λίμνης, η οποία, ανάλογα την εποχή και την παρεπόμενη αποστράγγιση, μπορεί να ξεπεράσει το 25% της συνολικής επιφάνειας.

Τα πλωτά φωτοβολταϊκά

Τα πλωτά φωτοβολταϊκά είναι μια νέα τεχνολογία που αναπτύσσεται σε ολόκληρη την Ευρώπη, κυρίως σε τεχνητές λίμνες υδροηλεκτρικών σταθμών, σε αρδευτικές λίμνες, όπως και σε λίμνες που έχουν δημιουργηθεί σε ορυχεία άνθρακα. Τα πλωτά φωτοβολταϊκά δεν απαιτούν αγορά γης για την εγκατάστασή τους και αυτό θεωρείται διεθνώς ένα από τα βασικά πλεονεκτήματά τους. Το κόστος, ωστόσο, της συγκεκριμένης τεχνολογίας παραμένει υψηλό, αν και μειούμενο διεθνώς, ενώ τα ιδιαίτερα τεχνικά χαρακτηριστικά δεν έχουν επιτρέψει μέχρι στιγμής μεγάλης κλίμακας έργα.

Οι συγκεκριμένες επενδύσεις που σχεδιάζονται στην λίμνη, δημιουργούν, αφενός, μεγάλα προβλήματα για τις υφιστάμενες παραγωγικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες, όπως είναι η αλιεία, ο οικοτουρισμός και ο ναυταθλητισμός, αφετέρου, επιβαρύνουν το οικοσύστημα της λίμνης ενώ, τέλος, εγείρονται ερωτήματα για το γεγονός ότι δεν λαμβάνονται υπόψη τα αναπτυξιακά σχέδια για την αξιοποίηση της περιοχής.

Κατηγορηματικά αντίθετες οι τοπικές αρχές

Την αξιοποίηση της λίμνης για τουριστικούς και παραγωγικούς λόγους τονίζει ο δήμαρχος Κοζάνης Λάζαρος Μαλούτας. «Στη λίμνη Πολυφύτου προτείνετε να εγκατασταθούν κάποια πλωτά που θα καλύπτουν μεγάλο μέρος της λίμνης και δεν μπορούμε να είμαστε θετικοί αν δεν εξετάσουμε όλα τα δεδομένα. Η λίμνη είναι προς χρήση από όλους» σημειώνει ο αντιπεριφερειάρχης Στέργιος Κιάνας, στο ρεπορτάζ της ΕΡΤ3 της Δέσποινας Αμαρανίδου.

Παράλληλα ο περιφερειάρχης δυτικής Μακεδονίας Γιώργος Κασαπίδης, τόνισε ότι λόγω της μεγάλης χωρητικότητας του δικτύου μεταφοράς ενέργειας που υπάρχει στην περιοχή και της διαδικασίας απολιγνιτοποίησης «δεχόμαστε βροχή αιτήσεων για αιολικά και φωτοβολταϊκά. Δεν είμαστε αντίθετοι στις ΑΕΠ, στόχος μας είναι να γίνουμε η πιο πράσινη περιφέρεια στην Ελλάδα» είπε, προσθέτοντας όμως ότι ήδη από τις 15 Ιουνίου 2020 το Περιφερειακό Συμβούλιο δήλωσε την αντίθεσή του στην άναρχη ανάπτυξη έργων ΑΠΕ χωρίς να υπάρχει τοπικό χωροταξικό σχέδιο. Tο δυναμικό του δικτύου είναι άνω των 3.500GW και αν καλύπτονταν μόνο από φωτοβολταϊκά θα κάλυπτε γη 300.000 στρέμματα. Από απέραντο ορυχείο, δεν θέλουμε να γίνουμε μια περιοχή με απέραντο γυαλί, σχολίασε ο κ. Καρυπιδης, και διερωτήθηκε αν χαθούν 20.000 θέσεις εργασίας πώς θα αντικατασταθούν, αφού οι ΑΠΕ δεν δημιουργούν θέσεις εργασίας; υποκαταστήσουμε;

Ο χάρτης της ΡΑΕ προκαλεί ερωτήματα για το μέλλον της λίμνης

Ο Γιάννης Χαραλαμπίδης, στέλεχος ΡΑΕ ανέφερε στο ρεπορτάζ της ΕΡΤ3  ότι στον τελευταίο κύκλο αιτήσεων, τον Δεκέμβριο του 2020 ,υποβλήθηκαν δύο αιτήσεις της ΔΕΗ για 25MW και 10MW και μία ενός ιδιώτη για 500MW, που είναι και η μεγαλύτερη ισχύς που έχει ζητηθεί για πλωτά φωτοβολταϊκά. Από πλευράς ΡΑΕ τα κριτήρια για να δοθεί βεβαίωση παραγωγή είναι ενεργειακά ενώ εξετάζεται αν η αίτηση είναι για κορεσμένη περιοχή ή για ζώνη αποκλεισμού. Για να προχωρήσει η επένδυση, θα πρέπει να λάβει περιβαλλοντική αδειοδότηση ύστερα από γνωμοδότηση από την περιφέρεια.

Τι λένε οι κάτοικοι

«Κάτω τα χέρια από τη λίμνη, έχουμε φτύσει αίμα για να την φέρουμε εδώ. Έχουμε άφθονη καραβίδα, ψάρια. Δεν μπορούν μέσα σε μια μέρα να βάλουν πλωτά και να μας καταστρέψουν τη λίμνη» αναφέρει στο ρεπορτάζ της ΕΡΤ3 ο Νίκος Κουρτίδης πρόεδρος των ψαράδων της λίμνης Πολυφύτου, ενώ ο ερασιτέχνης ψαράς Αθανάσιος Στάμος πιστεύει ότι δεν θα ανταπεξέλθει η άγρια πανίδα μετά από μια τέτοια επένδυση. Και αν στόχος είναι  να παραμείνει η Περιφέρεια στο κέντρο των ενεργειακών εξελίξεων με επενδύσεις στην έρευνα, την καινοτομία και τις νέες  τεχνολογίες και  η Δυτική Μακεδονία να πρωταγωνιστήσει στην πράσινη ανάπτυξη, επιθυμία όλων είναι το όφελος των τοπικών κοινωνών.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της ΕΡΤ3, ο καθηγητής του τμήματος Κτηνιατρικής του ΑΠΘ Παναγιώτης Αγγελίδης επεσήμανε ότι ο ήλιος είναι πηγή ζωής για το οικοσύστημα της λίμνης. Ανάλογα με τον τρόπο εγκατάστασης μιας τόσο μεγάλης επιφάνειας φωτοβολταϊκών θα μπορούσε να δημιουργηθεί πολύ μεγάλη σκίαση στη λίμνη, με αποτέλεσμα να διαταραχθεί η διαδικασία της φωτοσύνθεσης και η παραγωγή βιομάζας, που αποτελεί τροφή για τα ψάρια και τις καραβίδες. Αντίστοιχα, στα φωτοβολταϊκά ξηράς, αν καλυφθούν μεγάλες επιφάνειες παραγωγικής γης το χορτάρι δεν θα μεγαλώνει κάτω από τα πάνελ, με άμεση επίπτωση στην κτηνοτροφία,