
ΥΠΕΝ: Τυπική η καταδίκη της Ελλάδας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων – Προς επίλυση του ζητήματος
Τυπική υπόθεση χαρακτηρίζουν κύκλοι του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος την καταδίκη της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο που έκρινε την προηγούμενη Πέμπτη ότι παρότι η προθεσμία έληξε το 2012, η Ελλάδα δεν έχει ακόμα υποβάλει έκθεση για την εφαρμογή της κοινοτικής οδηγίας «περί ενεργειακής αποδόσεως των κτιρίων» (cost optimal).
Όπως εξηγεί το Δικαστήριο, η οδηγία 2010/31/ΕΕ προβλέπει ότι τα κράτη-μέλη της ΕΕ οφείλουν να υπολογίζουν τα βέλτιστα -από πλευράς κόστους- επίπεδα για τις ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης. η Ελλάδα δεν αμφισβήτησε ότι δεν κοινοποίησε την επίμαχη έκθεση στις υπηρεσίες της Επιτροπής. Υποστηρίζει πάντως ότι κοινοποίησε στο Δικαστήριο ένα τμήμα της εκθέσεως, συγκεκριμένα το σχετικό με τις «μονοκατοικίες», και ότι τα υπόλοιπα τμήματα της εκθέσεως που αφορούν άλλα είδη κτιρίων ευρίσκονται υπό εκπόνηση ή και ολοκληρώνονται. Η πρώτη έκθεση έπρεπε να είχε υποβληθεί έως τις 30 Ιουνίου 2012.
Οι κύκλοι του υπουργείου σημειώνουν πως πλέον έχουν καλυφθεί οι υποχρεώσεις της χώρας. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εξέδωσε την καταδικαστική απόφαση, επειδή τα τελευταία στοιχεία στάλθηκαν αφού είχε κλείσει ο φάκελος που μελέτησαν οι δικαστές.
“Δεδομένου ότι συνήθης πρακτική είναι να δίδεται τρίμηνη παράταση συμμόρφωσης, είναι προφανές ότι πλέον έχει λήξει το θέμα”, προσθέτουν.
Τι είναι το cost optimal
Στο πλαίσιο των προσπαθειών εξοικονόμησης ενέργειας η ΕΕ υιοθέτησε το 2010 την Οδηγία 2010/31/ΕΕ (19.05.2010) για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Το άρθρο 5 της Οδηγίας αυτής καθιερώνει την υποχρέωση των κρατών-μελών να προσδιορίζουν το βέλτιστο, από πλευράς κόστους, επίπεδο ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης (cost optimal) και σύγκρισης των αποτελεσμάτων των υπολογισμών αυτών με τις ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης.
Με το ν.4122/2013 (Α’42, 19.02.2013) ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο η ανωτέρω Οδηγία και η ως άνω υποχρέωση του άρθρου 5 της Οδηγίας μεταφέρθηκε στο ταυτάριθμο άρθρο του νόμου. Η πρώτη έκθεση, με όλα τα δεδομένα υπολογισμού, τις παραδοχές που χρησιμοποιήθηκαν για τους υπολογισμούς αυτούς, καθώς και τα αποτελέσματα αυτών των υπολογισμών, έπρεπε να είχε σταλεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέχρι τις 21.03.2013.
Το ιστορικό της καθυστέρησης
Με την παρέλευση της προαναφερόμενης προθεσμίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις απέστειλε στις ελληνικές αρχές αίτημα για την υποβολή της ανωτέρω έκθεσης (09.04.2013). Ένα χρόνο αργότερα, η τότε πολιτική ηγεσία του Υπουργείου (Γιάννης Μανιάτης) προέκρινε Επιστημονική Ομάδα Υλοποίησης να εκπονήσει μελέτες για:
α) τον Καθορισμό των βέλτιστων από πλευράς κόστους επιπέδων ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης κτιρίων και δομικών στοιχείων
β) την Κατάρτιση εθνικού σχεδίου αύξησης του αριθμού των κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας (απαίτηση που πηγάζει από το άρθρο 9 της Οδηγίας)
Εξαιτίας της καθυστέρησης, τον Ιούλιο του ίδιου έτους η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκκίνησε τη διαδικασία παράβασης (11.07.2014).
Η νέα πολιτική ηγεσία έθεσε ως προτεραιότητα την ολοκλήρωση της απαιτούμενης μελέτης. Στο πλαίσιο αυτό, την άνοιξη του 2015 (22.04.2015) στάλθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή μια Ενδιάμεση Έκθεση για τη χρήση «μονοκατοικίες». Καθώς, όμως, τους επόμενους μήνες δεν ακολούθησαν τα υπόλοιπα απαιτούμενα κείμενα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε το φθινόπωρο να εναγάγει την Ελλάδα στο Ευρωδικαστήριο (υπόθεση C-160/16).
Η λύση του προβλήματος
Με την 170914/109/22.01.2016 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών συστάθηκε και συγκροτήθηκε ενδεκαμελής Συντονιστική Επιτροπή, στην οποία συμμετέχουν εκπρόσωποι ερευνητικών και εκπαιδευτικών φορέων και συνεπικουρείται τεχνικά και επιστημονικά από επιμέρους θεματικές ομάδες εργασίας, με σκοπό:
α) τον προσδιορισμό των βέλτιστων, από πλευράς κόστους, επιπέδων ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης κτιρίων και δομικών στοιχείων
β) την αναθεώρηση των ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης (άρθρο 3 της Οδηγίας 2010/31/ΕΕ)
γ) την κατάρτιση εθνικού σχεδίου αύξησης του αριθμού των κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας (άρθρο 9 της Οδηγίας 2010/31/ΕΕ)
Τελικά τον Μάιο του 2016 (25.05.2016) στάλθηκε στις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η Έκθεση cost optimal για τη χρήση «μονοκατοικίες». Στα τέλη του έτους (22.12.2016) ακολούθησε η αντίστοιχη έκθεση για τη χρήση «πολυκατοικίες» και αναθεωρημένη εκδοχή της έκθεσης για τη χρήση «μονοκατοικίες». Τον Ιανουάριο (31.01.2017) στάλθηκε το κείμενο με τα συμπεράσματα και τη σύγκριση των ανωτέρω εκθέσεων με τις ελάχιστες απαιτήσεις του υφιστάμενου ΚΕΝΑΚ. Τέλος, τον Φεβρουάριο (22.02.2017) στάλθηκε η πρώτη έκδοση της έκθεσης για τη χρήση «τριτογενής τομέας».