Ενέργεια: Οδηγός για την Ευρώπη η δίαιτα της Ιαπωνίας
Ενώ η Ευρώπη ετοιμάζεται για έναν ενεργειακά δύσκολο χειμώνα, εξαιτίας των περικοπών ρωσικού φυσικού αερίου, η κρίση της Ιαπωνίας πριν από μια δεκαετία προσφέρει μαθήματα επιβίωσης τόσο σε νοικοκυριά όσο και σε επιχειρήσεις.
Μπορεί οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ να ενέκριναν την Τρίτη πρόταση για τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% από τον Αύγουστο έως τον Μάρτιο, ωστόσο η εξοικονόμηση ενέργειας ή αλλιώς «setsuden» έγινε εθνικό έργο υψίστης σημασίας για την Ιαπωνία, ύστερα και από τον σεισμό και το τσουνάμι του Μαρτίου 2011 που προκάλεσαν κατάρρευση στον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα.
Τις εβδομάδες και τους μήνες που ακολούθησαν, τα εμπορικά κέντρα έκλεισαν τις κυλιόμενες σκάλες, τα εργοστάσια μείωσαν το ωράριο λειτουργίας και οι διάσημες φωτεινές ταμπέλες στους δρόμους του Τόκιο έκλεισαν προσωρινά. Βέβαια, η στάση της πλειονότητας των Ιαπώνων εκείνη την εποχή ήταν «πρέπει να κινηθούμε διαφορετικά, καθώς θα υπάρξει καταστροφή».
Αναφορικά με το χρονικό της «ενεργειακής δίαιτας» που ακολούθησε η χώρα του ανατέλλοντος ηλίου, αμέσως μετά το ατύχημα, η Tokyo Electric Power Co εξέδωσε το πρώτο της προγραμματισμένο μπλακ άουτ και διέκοψε την παροχή ρεύματος στην περιοχή της πρωτεύουσας κατά διαστήματα τις επόμενες εβδομάδες. Τελικά επανεκκίνησε παλαιότερα εργοστάσια με καύση αερίου και άνθρακα.
Τον Μάιο του ίδιου έτους, η κυβέρνηση προέτρεψε τους πολίτες και τις επιχειρήσεις στο Τόκιο και τη βόρεια Ιαπωνία να περιορίσουν την ηλεκτρική ενέργεια κατά 15% σε περιόδους αιχμής κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Επιχείρηση «Δροσιά»
Οι περισσότερες ιαπωνικές εταιρείες μπήκαν σε καθεστώς «ενεργειακής δίαιτας» μόλις χτύπησε η καταστροφή του 2011, σβήνοντας τα φώτα και ακινητοποιώντας τους ανελκυστήρες. Το υπουργείο Περιβάλλοντος στόχευσε σε ακόμη μεγαλύτερη μείωση της τάξης του 25% μέσω βημάτων όπως η απενεργοποίηση περισσότερων από τους μισούς εκτυπωτές του κατά τις ώρες αιχμής και ζητώντας από τους εργαζομένους να φέρουν τα δικά τους κρύα ποτά για να αποσυνδέσει τους αυτόματους πωλητές.
Επαγγελματικές ομάδες μπέιζμπολ και ποδοσφαίρου σταμάτησαν τους νυχτερινούς αγώνες και μετέφεραν τους αγώνες στα απογεύματα για να μειώσουν τη ζήτηση για φωτισμό. Οι διευθυντές του χώρου εργασίας ανέβασαν θερμοστάτες και ενθάρρυναν τους υπαλλήλους να αγκαλιάσουν την εκστρατεία της κυβέρνησης Cool Biz (Επιχείρηση Δροσιά) και να φορούν ελαφρύτερα ρούχα το καλοκαίρι.
Η Nissan άλλαξε τις βάρδιες στα εργοστάσια για να μειώσει το βάρος στο δίκτυο τις απογευματινές ώρες και η αλυσίδα καταστημάτων ψιλικών καταστημάτων Lawson άλλαξε λαμπτήρες LED και πρόσθεσε ηλιακά πάνελ σε πολλά καταστήματα.
Για να καλύψει το ενεργειακό χάσμα, η Ιαπωνία στράφηκε στα ορυκτά καύσιμα όπως το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), ο άνθρακας και το πετρέλαιο. Ωστόσο, η αύξηση των εισαγωγών ενέργειας ήταν ένας από τους παράγοντες που οδήγησαν τη χώρα να καταγράψει το πρώτο εμπορικό της έλλειμμα μετά από 31 χρόνια το 2011.
Βέβαια, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Koichiro Tanaka του Ινστιτούτου Ενεργειακής Οικονομίας: «Στην περίπτωση των Ευρωπαίων που υπάρχει μία κάποια διασύνδεση, μπορεί να έχουν ακόμα την αίσθηση μίας ουρανοκατέβατης λύσης. Εδώ στην Ιαπωνία, δεν έχουμε αυτή την πολυτέλεια. Είμαστε μόνο εμείς».
Θα λειτουργούσε, λοιπόν, ένα τέτοιο μοντέλο… ενεργειακής δίαιτας και στην Ευρώπη; Μένει να φανεί…